Actievoerende Thaise studenten hebben maandagavond een nationaal taboe doorbroken door kritiek te uiten op het koningshuis en te vragen om hervorming van de monarchie. Dat gebeurde dit keer ook niet in bedekte termen, maar luid en duidelijk in aanwezigheid van enkele duizenden demonstranten op de Thammasat universiteit in Bangkok.
De studenten eisten dat de koning zijn handen aftrekt van het Crown Property Bureau, dat hij na zijn troonsbestijging in 2016 onder eigen beheer heeft gebracht. Ook moet hij zich gaan gedragen als een constitutioneel staatshoofd, zonder bemoeienis met regering of leger, moet hij het gezag over de speciale militaire eenheden die hij in Bangkok heeft gecreëerd opgeven en moet hij in Thailand gaan wonen.
Nooit eerder is in het openbaar kritiek geuit op de koning, mede uit angst voor gevangenisstraf. Op ‘lèse majesté’ – het beledigen van de monarchie en alles wat daar mee samenhangt – staat vijftien jaar celstraf. De laatste maanden echter gingen demonstrerende studenten en scholieren steeds een stapje verder. Eerst werd de kritiek nog verhuld, bijvoorbeeld door te verwijzen naar de Harry Potter-boeken en de figuur van Heer Voldemort: ‘hij wiens naam niet mag worden genoemd.’ Maar maandag stelde een actievoerder dat “open discussie” het beste is.
Zorgen
De Thaise premier generaal Prayut Chan-o-cha zei dinsdag in een eerste reactie zich zorgen te maken over de nu al weken aanhoudende studentenprotesten. De demonstranten eisten aanvankelijk ontbinding van het parlement, vrije verkiezingen en vrijheid van meningsuiting. Regering en leger probeerden de protesten te onderdrukken en de studentenleiders te intimideren daar ze bijvoorbeeld thuis op te zoeken of hun ouders onder druk te zetten.
Een nieuwe uitdaging volgt woensdag, de verjaardag van koningin-moeder Sirikit, wanneer de studenten opnieuw actie willen voeren en koning Vajiralongkorn uit Duitsland overkomt om zijn moeder te feliciteren. Hij kan dan ook de premier nieuwe instructies geven over hoe om te gaan met de ongekende protesten.
