De Thaise koning Vajiralongkorn viert de jaarwisseling niet zoals gehoopt in de Beierse sneeuw maar in eigen land. Dat is een enorme tegenvaller voor de monarch die tot begin oktober amper acht dagen in Thailand had doorgebracht. Het luxehotel waar hij logeerde in Garmisch-Partenkirchen beviel hem veel beter. Maar aanhoudende studentenprotesten in met name Bangkok noopten hem om de afgelopen maanden in Thailand te blijven.
Volgens de Thai Enquirer heeft de Thaise monarchie sinds 1932, toen de absolutie monarchie werd afgeschaft, niet meer zo’n bewogen jaar gehad als dit jaar. De studenten richtten zich aanvankelijk alleen tegen de regering van generaal-premier Prayut Chan-o-cha. Ze eisten zijn aftreden, aanpassing van de grondwet en nieuwe verkiezingen. Gaandeweg echter breidde het eisenpakket zich uit en werd ook de koning op de korrel genomen.
Dat was in de recente geschiedenis van Thailand nog niet eerder voorgekomen. Mede door de zeer strenge en te pas en te onpas toegepaste wet op majesteitsschennis was het bekritiseren van de monarchie een taboe. Vijftien jaar cel voor alleen maar het ‘liken’ op Facebook van een BBC-verhaal over koning Vajiralongkorn (68) had de beoogde afschrikwekkende werking, evenals het spoorloos ‘verdwijnen’ van naar Laos en Cambodja uitgeweken critici van het koningshuis. De studenten echter braken de ban.
Tien eisen
Er werden tien eisen geformuleerd die het Thaise establishment deden schrikken. De wens was niet afschaffing van de monarchie maar hervorming en modellering naar West-Europees voorbeeld. Met een koning die verantwoording aflegt, zich niet met politiek en leger bemoeit, niet onbeperkt financiële bijdragen krijgt en die ook daadwerkelijk in Thailand woont. Ook werd afschaffing van de wet op majesteitsschennis geëist.
Toen de protestbeweging aan kracht begon te winnen, ondanks pogingen van de premier om met hard optreden de studenten te ontmoedigen – een dertigtal is aangeklaagd voor majesteitsschennis, vaak meerdere malen – besloot Vajiralongkorn dat het verstandig was om wat langer in Thailand te blijven dan de begin oktober nog voorziene twee of drie weken. Hij begon samen met zijn twee vrouwen een charmeoffensief en vertoonde zich voor het eerst sinds zijn aantreden in 2016 in alle uithoeken van het land.
Sympathie
Vajiralongkorn, of anders wel koningin Suthida en bijvrouw Sineenat, had van de Europese koningshuizen geleerd dat aanraakbaarheid en benaderbaarheid belangrijk zijn bij het winnen van sympathie. De koning liet fans dichterbij komen, praatte zelfs met een aantal van hen en poseerde voor selfies. Helemaal spontaan en van harte leek het niet te gaan, maar dat gaf niet. De dagelijkse uitzendingen van het koninklijk journaal toonden hem telkens op zijn voordeligst.
Vraag is echter, zo schreef de Enquirer woensdag, hoe het nu verder moet. Vajiralongkorn gaat het liefst terug naar Duitsland, maar de studenten willen in het komend jaar resultaten zien. “Het komt volgend jaar tot een kookpunt”, citeerde de nieuwssite-activist Anon Nampa. “Iedereen weet dat de monarchie hervormd moet worden.”
