HILVERSUM – Het vlammend betoog van prins Claus tegen de stropdas is een van de speeches die zondag meedingen naar de titel ‘belangrijkste toespraak uit de Nederlandse geschiedenis’. De rede van de prins bij de uitreiking van de Prins Claus Prijs in 1998 werd door luisteraars van de VPRO en bezoekers van de website van NPO Geschiedenis gekozen tot de beste van de periode 1988-2014. De winnaar wordt bekendgemaakt in het programma OVT op Radio 1.
Het was, zo maakte de NPO bekend, een nek-aan-nekrace met de toespraak die Frans Timmermans afgelopen zomer als minister van Buitenlandse Zaken hield bij de Verenigde Naties na het neerhalen van vlucht MH17 van Malaysian Airlines. Claus’ woorden wedijverden onder meer ook met de korte televisietoespraak van zijn vrouw koningin Beatrix op 30 april 2009, kort na de aanslag op de koninklijke familie in Apeldoorn.
De VPRO had 42 toespraken voorgeselecteerd, verdeeld over zes tijdvakken. De Oranjes kwamen een aantal malen op de lijst voor, van de Oudejaarsrede van ‘vader des vaderlands’ Willem van Oranje in Dordrecht in 1564, tot de bevrijdingstoespraak via radio Herrijzend Nederland van koningin Wilhelmina op 5 mei 1945 en de omstreden, pacifistische speech die koningin Juliana in 1952 hield voor het Amerikaanse Congres in Washington.
Prins Claus riep de ‘stropdasdragers aller landen’ op zich te verenigen. “Werpt het touw af dat u hindert! Zet uw nek op het spel! Bevrijdt u en waagt u in het openboordenparadijs”, aldus de prins in een roerende toespraak in het Koninklijk Paleis in Amsterdam.