Minister-president Mark Rutte kan tevreden zijn. Koning Willem-Alexander heeft woensdag via zijn stalmeester zelf onthuld hoeveel de restauratie van de Gouden Koets zou kunnen kosten: 1,2 miljoen euro. Bij een persbriefing voorafgaand aan Prinsjesdag, waar de koets dit jaar ontbreekt, werd het bedrag genoemd. De premier kan daar nu naar verwijzen wanneer de Tweede Kamer weer vragen heeft over het bedrag van de vorig jaar begonnen opknapbeurt.
Rutte is daarmee ogenschijnlijk verlost van een netelig probleem, waarover hij in maart zelfs de Raad van State raadpleegde. De grondwet bepaalt in artikel 41 dat ‘de Koning’ zelf zijn ‘Huis’ (organisatie) inricht en daartoe krijgt hij een royale uitkering uit de staatskas. Wat hij met zijn inkomen doet, is zijn zaak. Ook wanneer het gaat om de restauratie van de Gouden Koets, of eerder de Glazen Koets.
De Tweede Kamer, met Alexander Pechtold van D66 voorop, zag dat in het geval van de iconische Gouden Koets anders en wilde weten hoeveel de restauratie ging kosten. Rutte zag in het melden daarvan tegenstrijdigheid met het grondwetsartikel en een inbreuk op de persoonlijke levenssfeer van de koning.
Hij vroeg daarom de Raad van State om advies of en hoe hij de Kamer zou moeten vertellen over bestedingen door de koning. Volgens Rutte waren daarbij namelijk ‘wezenlijke aspecten van onze staatkundige verhoudingen aan de orde’. Door het mogelijke bedrag – een nadere inschatting is niet te maken zolang nog geen offertes zijn gevraagd of ingediend – zelf bekend te maken, haalde het hof woensdag zelf de angel uit het debat. Er is geen precedent geschapen, maar wel enige duidelijkheid verschaft.
