DEN HAAG – De koning moet bij een volgende kabinetsformatie beter op de hoogte worden gehouden over het verloop van de formatie dan in 2012 het geval was. Dat stelt een commissie van ‘wijzen’ van de Radboud Universiteit Nijmegen dinsdag in een rapport.
De commissie deed op verzoek van de Tweede Kamer onderzoek naar de kabinetsformatie van het najaar van 2012, waarbij de Kamer zelf het initiatief nam en de koning (op dat moment nog koningin Beatrix) in feite buitenspel zette. De commissie stelt dat de benoeming van een informateur of formateur door de Kamer ‘niet op constitutionele bezwaren stuit’.
Maar het reglement van orde van de Tweede Kamer bepaalt wel dat de koning tijdens de formatie regelmatig wordt bijgepraat over de ontwikkelingen. Bij de formatie van 2012 is dat niet in alle opzichten goed gebeurd, aldus de commissie. De koning moet een volgende keer ‘regelmatig nauwkeuriger’ worden geïnformeerd.
De commissie vindt het niet wenselijk om de Eerste Kamer bij de besprekingen te betrekken, omdat de Tweede Kamer politiek gezien altijd het voortouw heeft. Wel adviseert ze een volgende keer rekening te houden met het feit dat een kabinet ook in de Senaat een meerderheid nodig heeft. Het huidige kabinet van VVD en PvdA heeft die meerderheid niet en heeft steeds steun moeten winnen van oppositiepartijen D66, ChristenUnie en SGP om wetsvoorstellen toch aangenomen te krijgen.