DEN HAAG – De Gouden Koets maakt dinsdag voorlopig voor het laatst de rit van Paleis Noordeinde naar het Binnenhof en terug. Het rijtuig wordt de komende jaren gerenoveerd. De veel oudere Glazen Koets is de vervanger. Deze koets werd eerder dit jaar na een jarenlange opknapbeurt weer opgeleverd.
Protocollair hebben beide rijtuigen dezelfde status. De Glazen Koets is al in 1826 in koninklijk bezit gekomen. Koning Willem III gebruikte de koets voor de jaarlijkse opening van de Staten-Generaal en zijn weduwe koningin Emma en dochter koningin Wilhelmina zetten die traditie voort.
Wilhelmina kreeg geheel tegen haar wensen bij haar inhuldiging in 1898 een geschenk van de Amsterdamse burgerij: de Gouden Koets. De vorstin stond bepaald niet te trappelen om dit gevaarte te gaan gebruiken, maar bij haar huwelijk in 1901 deed ze het toch maar.
Enthousiast
Het ‘volk’ was enthousiast en wilde graag dat de koets ook op Prinsjesdag zou uitrijden. Wilhelmina gaf in 1903 voor het eerst toe, maar pakte een jaar later weer de Glazen Koets. In de daaropvolgende jaren werden beide rijtuigen afgewisseld, tot teleurstelling van de belangstellenden langs de route wanneer de Gouden Koets op stal bleef.
“Dat was heden toch wel een teleurstelling voor de buitenmensen! De gouden koets bleef opgeborgen en de koninklijke familie reed in de glazen koets”, schreef De Telegraaf nog in 1923. De boodschap werd ook aan het hof begrepen en daarna kreeg de Gouden Koets de voorkeur. Niet van koningin Wilhelmina overigens.
Dagboek
Die noteerde in 1945 in haar dagboek over de opening van de vergadering van de voorlopige Staten-Generaal: ”De stoet was geheel aangepast aan de tijdsomstandigheden. Wij gingen per auto; onze paarden waren alle gestolen en weggevoerd door de vijand […] de onderdelen van leger, vloot en luchtmacht in de stoet droegen slechts battledress. Naar mijn oordeel de mooiste opening der Staten-Generaal die er ooit is geweest. Doch ik sta hierin vrijwel alleen”.
De rentree van de Gouden Koets volgde in 1948 en sindsdien heeft het rijtuig alleen in 1974 ontbroken. Dat jaar was er een gijzeling gaande in de Franse ambassade pal naast de route en ging koningin Juliana met de auto naar de Ridderzaal.
