Máxima, Willem-Alexander, Beatrix en Claus: ze hebben allemaal een grote of kleine rol in de nieuwe serie Máxima van Videoland die vanaf 20 april op Videoland te zien is. Hoe vertolk je échte mensen die vrijwel allemaal nog volop in het leven staan? En van wie wij allemaal een eigen beeld hebben? Vorsten bezoekt de set spreekt de makers en acteurs: ‘Het hele land kijkt mee.’
Tekst: Karlijn Hoftijzer. Dit verhaal komt uit Vorsten 5 2024, bestel het nummer in de shop! Foto’s: Martijn van Gelder en Thomas Arkenbout.
Het is half januari. In de tuin van Slot Zeist heeft een filmcrew zich verzameld bij een gelegenheidsschaatsbaan, waarop grote lampen en camera’s gericht zijn. Op die schaatsbaan, die een bevroren vijver moet voorstellen, doen actrice Delfina Chaves en acteur Martijn Lakemeier hun rondje. Royaltyfans weten welke scène uit het liefdesleven van de koning en koningin hier wordt opgenomen*. Van alle scènes van de serie is dit de laatste die afgerond moet worden. Met nog ruim drie maanden tot de première begint de tijd een beetje te tikken, maar de reden voor die timing is logisch. Nu er geen blaadjes aan de bomen hangen, hoeven de opnames een stuk minder nabewerkt te worden. De situatie is behoorlijk waarheidsgetrouw: het is koud op de set, precies het weer waarop de echte Willem-Alexander en Máxima in 1999 op het ijs bij Paleis Huis ten Bosch moeten hebben gestaan.
Inburgeren op de fiets
Ter voorbereiding op de scène moest Delfina, als honderd procent Argentijnse, echt gaan inburgeren in Nederland. Met Martijn en wat crewleden leerde ze schaatsen op de Jaap Edenbaan in Amsterdam. Het is een van de typisch Nederlandse dingen die Delfina dankzij Martijn leert in de tijd dat ze samenwerken. Samen fietsen ze voordat de opnames beginnen door Amsterdam, waar Delfina erachter komt dat ook fietsen niet zomaar vanzelf gaat. ‘Ik wilde de omgeving bewonderen, maar van Martijn moest ik steeds sneller fietsen’, vertelt Delfina als Vorsten met het duo spreekt. ‘In Nederland fietsen we niet om te bewonderen, maar om ergens te komen’, beaamt Martijn.
Intiem kijkje in liefdesleven
Van de vriestemperaturen op de set in Zeist naar de 40 graden in Spanje, waar we aan het begin van de eerste aflevering van de zesdelige serie kennis maken met Delfina als Máxima, omringd door de kleuren en indrukken van het feestelijke Sevilla. Klikkend met haar camera legt ze de jaarlijkse Aprilfeesten vast, waar ze de jonge prins Willem-Alexander ontmoet op een van de feestjes. Ze is niet meteen onder de indruk, maar Willem-Alexander gooit al zijn charmes en zelfs zijn Hollandse heupen in de strijd om indruk te maken. Er wordt geflirt, gedanst, gedronken en gerookt. De ontmoeting krijgt een vervolg in het appartementje van Máxima in New York. De twee jonge mensen leren elkaar kennen zoals elk nieuw verliefd stel dat doet. Oók tussen de lakens… ‘Geïnspireerd op ware gebeurtenissen, vermengd met fictieve elementen en gedramatiseerd.’ Dat is de disclaimer die verschijnt aan het begin van de eerste aflevering. ‘Wat waarheidsgetrouw kan zijn, is dat ook. We hebben veel tijdlijnen gemaakt met feiten, inclusief details. Wanneer waren Máxima’s vriendinnen ergens bij, of haar broers?’, vertelt producent Rachel van Bommel van Millstreet Films. ‘Het idee voor de serie ontstond door het boek dat Marcia Luyten schreef voor Máxima’s 50ste verjaardag: Máxima Zorreguieta: Moederland uit 2021. Zij deed hiervoor grondig research en sprak met Máxima’s familie, vrienden en collega’s.’
De Nederlandse Crown?
Het boek beslaat de jeugd van Máxima tot het moment dat ze op het punt staat Willem-Alexander te ontmoeten. De serie gaat verder, tot de persconferentie waarin Máxima wordt voorgesteld aan Nederland. ‘Voor de verdere lijn in het verhaal deden we zelf gedegen research’, aldus Rachel. Wat dan op de achtergrond speelt, is het onderzoek naar de betrokkenheid van Máxima’s vader Jorge Zorreguieta bij het regime van Fidela, met de uiteindelijke conclusie dat Máxima een groot offer moet brengen: het huwelijk kan doorgaan mits vader Zorreguieta niet aanwezig is bij de bruiloft. ‘De Nederlandse versie van Te Crown’, klinken de verwachtingen. Rachel snapt dat wel. ‘De lat ligt door die vergelijking hoog, maar ik durf te zeggen dat ik trots ben, de serie is echt goed geworden, maar anders dan The Crown. We zitten veel dichter op ons hoofdpersonage en vertellen vanuit Máxima’s perspectief. Het is daarnaast een high end serie met een grote production value.’ Er is gefilmd met meerdere regisseurs, in onder meer Spanje, België en New York, met internationale acteurs en crew. ‘Om het verhaal zo waarachtig en authentiek mogelijk te vertellen.’ Maar kritiek zoals The Crown kreeg, bijvoorbeeld over de negatieve verhaallijn of de matige vertolkingen van bepaalde rollen, daar is ze niet bang voor. ‘De hoofdrolspelers van Máxima zetten échte mensen neer, je gaat mee in het verhaal. Je leeft met ze mee. De serie is vanuit het perspectief van Máxima geschreven, niet vanuit verschillende perspectieven zoals bij The Crown. Daarbij komt wel een verantwoordelijkheid kijken. We portretteren levende mensen, je wilt het zo waarheidsgetrouw mogelijk brengen. Máxima is niet alleen onze huidige koningin, maar ook vrouw en een moeder.’
Het moet wel kloppen
Het resultaat van de uitgebreide research is een verhaal dat niet alleen in grote lijnen klopt met de werkelijkheid, maar ook verrast in fictieve details. Details die heel goed zouden passen in het echte leven van de hoofdrolspelers, zoals een sneertje van Willem-Alexander over de Nederlandse pers, zijn bevlogenheid over vliegen of zijn houterige dansmoves die twintig jaar later in werkelijkheid nog niet veel zijn veranderd. Of bekende uitspraken waarvan we inmiddels weten dat ze echt zijn gedaan, zoals het advies van prins Claus (gespeeld door de Duitser Sebastian Koch) aan Máxima om zo snel mogelijk Nederlands te leren. Feiten moet alleen wel echt passen in de serie, vindt Elsie de Brauw, die in twee afleveringen de rol van koningin Beatrix speelt. ‘We weten dat Beatrix dol is op beeldhouwen, maar toch vond ik dat ze beter even aan het tuinieren kon zijn op het moment dat ze op het paleis haar zoon en zijn nieuwe vriendin gaat ontmoeten. Je gaat niet zomaar even beeldhouwen, dat zou niet geloofwaardig zijn.’
De worsteling van Beatrix
Belangrijk voor een waarheidsgetrouw verhaal is, naast een berg aan research, de kunst om vooral niet te imiteren, vindt Elsie. Haar verschijning als Beatrix is een stuk smaller en langer dan de echte oud-koningin. ‘Het is raar om mensen te portretteren die nog bestaan. Je bént ze nooit, dus je moet de binnenkant spelen. Je kunt een bril en een pruik opzetten, maar het belangrijkste is de transformatie van binnen.’ Elsie bestudeerde het karakter van Beatrix, da wat zij wilde vertolken. ‘Ze draagt de kroon met veel verantwoordelijkheid, ze geeft er echt om. Ze accepteert haar positie en wil er het beste van maken, de roeping komt altijd eerst. Ik wilde ook de worsteling laten zien, Beatrix wil eerst uitzoeken waar Máxima vandaan komt voordat ze haar zegen geeft aan een huwelijk.’ Doordat Elsie veel privéscènes van Beatrix speelt, had ze meer vrijheid om haar eigen versie van de koningin te creëren. ‘Het was mijn doel om haar warm neer te zetten. Ze was in die tijd wat minder geliefd, dus ik wilde een mens van vlees en bloed laten zien. Niet zo formeel als we haar kennen.’ Elsie hoopt dat de kijkers meer menselijkheid zullen zien achter het verhaal zoals het al bekend is. ‘Toen ik het script las, kwam ik erachter dat het voor Beatrix ook belangrijk was dat Máxima zou blijven, want ze voelde die sparkle bij haar. De monarchie was toen niet zo populair en ze wist: deze mooie jonge vrouw zal de monarchie redden. We moeten haar houden, maar ze moet haar vader thuis laten. Dat was een lastige en dat voel je. Ze moet strategisch te werk gaan om de dingen te krijgen die ze wil en dat is niet altijd voor haar eigen bestwil, maar voor die van het land.’
Claus’ masker
In de privéscènes is Beatrix veel samen met prins Claus te zien, een rol waarbij Sebastian Koch voor een grote uitdaging stond. ‘Claus was al behoorlijk ziek rond de eeuwwisseling. Hij is een grappige en slimme man, maar hij kon zich niet uitdrukken. Zijn ziekte was als een masker. Dus het zit hem in een twinkeling in de ogen. Dat voelde eerst raar en nep, maar langzaam maar zeker ging het beter. Het werd ook wel grappig. Zoals wanneer hij tijdens een potje crocket zegt “tijd voor actie” terwijl hij bijna niet beweegt. Het is aandoenlijk.’ Elsie: ‘Die twinkeling zie je heel goed.’ Sebastian: ‘Bij de eerste lezing van het script realiseerde ik me: het hele land hield van deze man. Dat maakte me nerveus op de eerste draaidag. Ik wilde het goed genoeg doen.’ Elsie: ‘Logisch, het hele land kijkt mee.’
Video’s van Máxima
Ook Delfina weet dat imiteren niet de juiste manier is om Máxima neer te zetten, maar voor sommige scènes probeerde ze wel zo dicht mogelijk bij de werkelijkheid te blijven. Zoals tijdens de persconferentie waarmee Máxima zich voorstelt aan Nederland. ‘Ik ben niet goed in imiteren. Maar er zijn bepaalde publieke beelden zoals de persconferentie die we wel duizend keer hebben gekeken om ze te kopiëren, inclusief kleding en setting. Er zijn alleen zo veel momenten in de serie waarvan niemand weet hoe ze gingen, bijvoorbeeld als Máxima haar schoonmoeder ontmoet. Dat maakt het interessant. Maar door die video’s leerde ik haar lach, glimlach en charisma kennen. Ik zag hoe intelligent ze is.’
Lees ook
Máxima’s inzet voor de mentale gezondheid van jongeren. ‘Ze staat echt aan.’
Meer dan maniertjes
Wat Delfina wist van haar beroemde landgenoot? ‘Eerlijk gezegd helemaal niks. Ik was nog heel jong toen haar bruiloft op het nieuws kwam.’ Ter voorbereiding voor haar auditie downloadde Delfina de preview van Moederland, de eerste vijftien pagina’s. ‘Toen realiseerde ik me: hier zit veel in. Haar achtergrond, haar familie en vrienden. En toen ik in Buenos Aires vertelde dat ik de rol had gekregen, kwamen mensen met verhalen. Een tante die met haar naar school ging, of mensen die tennisles gaven aan een vriendin van Máxima. En iedereen die haar kende zei dat ze zo’n aardige, warme familie had.’ Martijn ziet meer overeenkomsten tussen Delfina en Máxima dan ze zelf doorheeft. ‘Ze deelt dezelfde cultuur, dezelfde levenslust. Omdat ik uit een ander land kom, zie ik die overeenkomsten beter dan zij. Het isdaarom zo goed dat ze een Argentijnse hebben gecast voor de rol.’ Ook Martijn benadert zijn rol als Willem-Alexander met verantwoordelijkheid. ‘Je speelt iemand die leeft en die iedereen kent. Je wil ze niet onrechtvaardig portretteren en ik denk dat we dat goed doen, dat zou niet lukken als we ze zouden imiteren. Deze mensen zijn meer dan hun maniertjes, dus ik bekijk Willem-Alexander als mens, in plaats van zijn typische dingen te kopiëren.’
Ingehaald door het verleden
Martijn hoopt vooral de vastberadenheid van Willem-Alexander te laten zien. ‘Het was niet makkelijk voor ze om het huwelijk door te laten gaan, er gebeurde veel in het politieke veld. Ik vertolk zijn wil om ervoor te vechten, om voor een keuzevrijheid te staan. Op het moment dat hij iets vond dat hem gelukkig maakte, wilde hij daarvoor vechten. Als prins kon hij een beetje opportunistisch zijn en tegen de regels ingaan om iets te laten gebeuren. Maar hij wilde het gewoon graag!’ Delfina: ‘De serie gaat over iemand die een reis aflegt en realiseert dat het verleden haar inhaalt. Dat ze niet de andere kant op kan kijken, maar moet loslaten om door te gaan om de volgende fase van haar leven in te gaan. Dat klinkt zwaar, maar het is een universeel verhaal.’ De serie gaat ook over liefde, besluit Delfina: ‘Je kunt veel vragen stellen bij de serie, maar over de ware liefde bestaat geen twijfel. En de dingen die je bereid bent om daarvoor op te offeren.’
*Het gaat om het moment waarop Willem-Alexander Máxima ten huwelijk vraagt.
