Al in de 18de eeuw schreef een Nederlandse arts over hoge hakken, pijnlijke voeten, vergroeide botten en valpartijen. Drie eeuwen later zou hij hetzelfde boek kunnen schrijven, want de situatie is nog niet echt veranderd.
Bianca M. Du Mortier is kostuumhistoricus en verdiende haar sporen als conservator Kostuum bij het Rijksmuseum in Amsterdam. In Vorsten verbindt ze haar kennis en ervaring aan de royals van nu.
Toen de Fransman Christian Louboutin in 1992 de karmijnrode Chanel-nagellak van zijn assistente op de zolen en op de binnenkant van de hakken van een paar schoenen aanbracht, kon hij niet vermoeden dat hij de koning van een nieuwe mode zou worden. Het tijdperk van de ultrahoge hakken was aangebroken. Louboutins rode zool en hak werd het kenteken van de rich & famous, net zoals rode hakken de 18de-eeuwse Franse adel onderscheidden van de gewone man. Onder Louboutins invloed bereikten hakken de ongekende hoogte van 14 cm (zonder plateau). In 1993 droeg supermodel Naomi Campbell tijdens een modeshow van de Engelse modeontwerpster Vivienne Westwood hakken van wel 21 cm (met plateau) en kwam ten val. Op de catwalk is dit tot daar aan toe, maar in het dagelijks leven willen draagsters dit uiteraard vermijden. Zeker wanneer het koninklijke draagsters zijn.
In 2010 bleef toenmalig kroonprinses Mary van Denemarken tijdens een officieel bezoek aan de Amerikaanse erebegraafplaats in Arlington met een van haar smalle Louboutin-hakken steken en verloor haar schoen. Op de foto’s van haar blote voet was duidelijk te zien dat het dragen van dit soort schoenen niet zonder gevolgen is, zoals de hallux valgus, of dikke knobbel, bij haar schuin gegroeide grote teen toonde. Dit is echter niets nieuws, want al in 1781 publiceerde de Nederlandse arts, anatoom en hoogleraar Petrus Camper (1722-1789) zijn baanbrekende en nog steeds gebruikte Verhandeling over den besten schoen. Sinds het einde van de 17de eeuw waren schoenen met dunne, hoge hakken in de mode gekomen, maar schoenmakers bleken niet in staat om een leest te maken waarbij niet alle gewicht op de voorvoet terechtkwam. Bij wijze van oplossing is daarom bij deze groene, fluwelen schoenen de hak onder de holte van de voet geplaatst (hak 9,5 cm).
Een eeuw later was nog steeds niet veel vooruitgang geboekt zoals de rode leren voorbeelden hieronder illustreren (hak 8 cm). Camper deed uitgebreid anatomisch onderzoek naar de eigentijdse vrouwenvoeten en berekende de ideale hoek of verhouding tussen hak, voetholte en zool. Wie echter in de 18de eeuw voor lagere hakken koos, liep comfortabeler, zoals de schoenen van lichtblauwe zijden damast uit circa 1725-50 ‒ met een Pompadour-hak van 5,8 cm ‒ laten zien.
Dat de smalle, hoge hakken tegenwoordig nog voor andere problemen kunnen zorgen, ondervond Zara Tindall in de tuin van Buckingham Palace. Je zakt er namelijk gemakkelijk mee weg in het grasveld. Maar: dit jaar had Zara zich tegen dit ongemak gewapend door haar hakken van brede, doorzichtige dopjes te voorzien. Het viel op en zelfs gerenommeerde Engelse kranten berichtten over de firma Clean Heels, die al sinds 2006 duizenden van deze beschermdopjes per week verkoopt. Desondanks lijken de hoge hakken sinds deze zomer langzaam maar zeker te worden verdrongen door de lagere kitten heels of de platte flatjes. Het tijdperk van ‘wie mooi wil zijn, moet pijn lijden’ is op dit punt misschien bijna voorbij!
Lees ook: zo zag 21 eruit voor Oranje-troonopvolgers
Tijden veranderen en iedereen is anders, maar toch is het opvallend om te zien hoe het leven van Amalia verschilt van dat van haar voorgangers toen zij 21 waren.
