Wat er allemaal komt kijken bij de verschillende ontvangsten op het paleis is te zien in de nieuwe tv-serie Oranje van Boven. Kok en programmamaker Yvette van Boven wordt daarin gevolgd als ‘stagiair’ aan het Hof en zet voor iedereen de deuren open voor een blik achter de schermen.
Het volledige gesprek met Yvette van Boven, met meer details over haar stage, lees je nu in Vorsten 14. Bestel het nummer zonder verzendkosten in de shop!
Wanneer Yvette van Boven bij de koning en koningin te gast is tijdens een Uitblinkerslunch, begint het bij de kok en programmaker te kriebelen. Al die hoffelijkheid, de keurig gedekte tafels en het heerlijke eten: wie is er verant woordelijk voor deze koninklijke ontvangst? Om daarachter te komen, meldt ze zich als ‘stagiair’ en krijgt zo een uniek kijkje achter de schermen van het Departement Hofmaarschalk van de Dienst Koninklijk Huis. Ze leert over de tradities en gebruiken, tafeldekken en bijzondere voorwerpen, en ze kookt historische gerechten in de paleiskeuken. Nog niet eerder werden de deuren van het paleis zo ver geopend. Hoe heeft Yvette dát voor elkaar gekregen?
Je kwam op het idee voor het programma toen je zelf te gast was tijdens een Uitblinkers lunch op Paleis Noordeinde. Wat kun je je nog herinneren van die dag?
‘Ik werd eerst telefonisch uitgenodigd en daarna kreeg ik een brief. En eerst dacht ik: die mensen houden me voor de gek, waarom zouden ze mij vragen? En het blijkt dat heel veel mensen die eerste reactie hebben, dat ze denken dat ze in de maling worden genomen. Maar toen bleek dat het een echte uitnodiging was, begon de spanning. Wat trek ik aan, hoe kom ik daar? Dan over die rode loper de grote trap bij Paleis Noordeinde op, de lakeien aan weerszijden van de deur, de koning en koning begroeten. Dat voelde allemaal zó speciaal. En toen we aan tafel zaten, ik zat naast de koning, verbaasde ik me over de choreografie van de lakeien. Hoe ze exact tegelijk de borden inzetten en uithalen, daar stond ik van te kijken. Geven ze elkaar soms een seintje? Omdat ik ook zelf honderd jaar in de horeca heb gewerkt, was ik benieuwd: hoe gebeurt dit, en wie zijn deze mensen?’
En toen dacht je: ik moet hier iets mee?
‘Ja! Helemaal vol van mijn ervaring zei ik tegen mijn productiemaatschappij: hier moeten we een programma van maken. Toen heb ik een brief geschreven aan de koning en koningin, gewoon met de post. Toen kreeg ik antwoord en mochten we op gesprek komen.’
De paleisdeuren openden zich dus vrij gemakkelijk?
‘Het was natuurlijk niet in één keer beklonken. Maar we hebben een mooi voorstel gemaakt en beloofd dat we niemand in de weg zouden lopen, dat we zo onzichtbaar mogelijk zouden zijn.
Je bent met zo’n cameraploeg van een man of vier, vijf toch gewoon op iemands werk.’
Waarom denk je dat uitgerekend jij toe stemming kreeg dit te doen? Je zult niet de eerste zijn met een vergelijkbaar voorstel.
‘We zijn in het programma niet uit op een kijkje in het privéleven van het koningspaar. Wat ik wilde weten, is wie de mensen van het Departement Hofmaarschalk zijn, die vorm geven aan de ontvangsten van de koning en koningin. Dat hele apparaat dat erachter zit, laten we zien.’
Bleven er ook deuren gesloten?
‘Nee, we mochten alles filmen, want zo geheim zinnig is het niet. Het is gewoon werk. Het was wel grappig dat de mensen die er werken, even moesten wennen dat ze over hun werk mochten praten. Dat doen ze normaal gesproken niet terwijl ze ongetwijfeld vragen krijgen uit hun omgeving.’
Wat verwachtte je eigenlijk van je stage?
‘Ik had weinig verwachtingen, maar ik merkte dat ik toen ik binnenkwam op het paleis meteen begon te fluisteren. Het voelde allemaal heel plechtig, alsof je in een grote kathedraal komt of zo. Ik moest er ook aan wennen dat ik mensen met hun voornaam mocht aanspreken. Het voelde alsof ik voor het eerst in een nieuwe klas was waar ik me klein opstelde, ik moest nog even uitvinden wanneer ik een grapje kon maken bijvoorbeeld. Het ijs werd eigenlijk heel snel gebroken. Hofmaarschalk Sjoert Klein Schiphorst, bij wie ik mijn stage liep, is een heel aardige man en stelde me meteen op m’n gemak. Wat dat betreft voert hij zijn functie perfect uit.’
Wanneer verdween je neiging om te fluisteren?
‘Ik voelde me al heel snel part of the family, ik heb gewoon heel hard meegewerkt en dan ben je al snel onderdeel van het geheel.’
Kon je echt overal aan meedoen?
‘Ik ben zelf chef geweest dus in de keuken heb ik echt serieus meegedraaid. Ik heb eten uitgegeven, kratten en boodschappen versleept. Ik heb ook boeketten gemaakt, en gesjouwd. Het waren lange dagen en ik heb er veel energie in gestoken. Je zult ook wel zien in het programma dat me dat ook echt wat doet. Wat ik niet mocht, is als lakei lopen. Ik heb er wel les in gehad, maar om echt tijdens een ontvangst als lakei mee te doen, is een vak apart.’
Lees het volledige interview met Yvette van Boven – waarin ze vertelt of ze de koning en koningin ontmoet en of haar zelfgemaakte hapje in de smaak valt – in de nieuwe Vorsten. Oranje van Boven – de keukens van de koning is vanaf zaterdag 23 november om 19.15 uur bij AVROTROS op NPO 2 te zien.
