Royal rebels: Diana en Sarah

redactievorsten

31/08/2023 6:21 am

Sinds haar scheiding in 1996 van prins Andrew timmert Sarah Ferguson fink aan de weg als auteur van onder meer kinderboeken en historische romans. Rondom de verschijning van haar nieuwste boek heeft ze meerdere interviews gegeven, waarin ze ook vertelt over haar band met prinses Diana.

Tekst: Karlijn Hoftijzer. Dit verhaal verscheen voor het eerst in Vorsten 9 2023.

Londen, 1986. Twee vrouwelijke agenten rijden in een politiewagen – op de achterbank. Voorin zitten ook twee agenten, échte agenten, die de twee op de achterbank hebben gearresteerd vanwege het imiteren van politieagenten. De dames dragen pruiken en verbergen de knoeperds van verlovingsringen die ze aan hun hand dragen, maar hun ware identiteit wordt ontdekt door een van de agenten voorin.

Feest loopt uit de hand

“Diana zag chips met baconsmaak in de auto liggen en begon die te eten”, herinnert Sarah Ferguson zich 37 jaar later. Het is de climax van een ondeugend vrijgezellenfeest voor Sarah, die niet veel later met prins Andrew zal trouwen. Eerder die avond zijn Diana en Sarah volgens die laatste uit een privéclub gezet omdat ze daar liever geen politieagenten aan de bar willen hebben zitten. Als de imitatie-agenten uiteindelijk worden vrijgelaten, rijden ze naar Buckingham Palace, waar ze Sarahs aanstaande, die ook die avond zijn vrijgezellenfeest viert, buitensluiten. Een typisch voorbeeld van de mischief, de ongein, die het dynamische duo ‘Fergie en Di’ graag uithaalt binnen het serieuze koninklijk paleisleven.

Fragiele band

In 2023 zit Fergie (63) in interviews ter promotie van haar historische roman A most intriguing lady bepaald niet verlegen om anekdotes over haar relatie met de Britse royals. Het zijn immer positieve verhalen; ze schept een beeld van een ex-royal die nog steeds op goede voet is met de bekendste familie ter wereld. Ze vertelt hoe ze in de laatste jaren van koningin Elizabeth erg close met haar was, nadat ze jarenlang op gespannen voet leefde met haar ex schoonouders, met name met prins Philip. Ze vertelt over Elizabeths beroemde corgi’s, die ze nu een liefdevol mandje biedt. Feit is dat Sarah niet vervreemd is van haar ex-man en zijn familie, maar dat de banden kwetsbaar en niet vanzelfsprekend zijn. Zo is ze wel bij de bruiloft van Harry, maar niet bij die van William. Ze is wel bij de uitvaart van Elizabeth, maar niet bij Charles’ kroning. Ook de band met schoonzus en vriendin Diana is op het eind van Diana’s leven minder hecht dan in het verleden.

Meer dan welkom

Een frisse wind’, zo worden Diana en Sarah in de jaren 80 van de vorige eeuw door de Britten gezien wanneer ze de nieuwe gezichten van de koninklijke familie worden. In 1981 trouwt Diana met troonopvolger prins Charles. Ze is net 20, schuchter, verschuilt zich achter haar kenmerkende lok en beweegt zich bedachtzaam. Jong is ze. Onervaren, en dus nog te kneden naar de maatstaven van het paleisleven. Diana en Sarah komen uit hetzelfde milieu, hun moeders kennen elkaar van vroeger. Sterker nog, het is Diana die haar vriendin introduceert bij haar zwager prins Andrew, aan wie ‘Fergie’ haar hart verliest. In 1986 trouwen de twee. Sarah is dan 26 jaar. Ze heeft al wat werkervaring, staat haar mannetje en laat zich de kaas niet van het brood eten. Met haar rode haren, grote bewegingen en ontspannen loopje lijkt ze een tegenpool van Diana. Maar Diana is dolblij met de komst van haar goede vriendin aan het Hof en maakt haar wegwijs. ‘Gewoon blijven glimlachen’, is haar advies bij Sarahs aanblik van de constante fotografen.

Princess Diana and Sarah Duchess of York attend Royal Ascot in June 1991 at Ascot Racecourse in Ascot England UK

Net als zusjes

Ze vinden steun bij elkaar, beiden aan hun lot overgelaten: twee burgermeisjes die ineens in een prinsessenjurk worden gehesen. Ze zijn als zusjes. Ze houden van elkaar en bekvechten, volgens Sarah. Als Prinses van Wales en Hertogin van York voeren de twee hun koninklijke taken uit. Naast hun echtgenoten verschijnen ze bij publieke optredens, ze zetten koninklijk nageslacht op de wereld, en weten het publiek om hun vingers te winden met hun jonge verschijning en trendsettende outfits.

Lees ook: Diana’s laatste zomer

Ze was klaar voor haar nieuwe leven, maar het lot bepaalde anders.

Joyriden in avondjurk

Achter de schermen halen ze regelmatig streken uit. Zo lenen ze stiekem de Bentley van koningin Elizabeth om een rondje te joyriden. Ze plagen anderen door ze voor schut te zetten, tijdens een fotosessie in de sneeuw dollen ze en proberen ze elkaar omver te duwen, ze scheuren op quads door de tuin van Balmoral, hun avondjurken wapperend in de wind. “We lachten veel samen. Ze vertelde bijvoorbeeld een slechte grap vlak voordat we serieus moesten doen”, vertelt Sarah. Ze herinnert zich ook hoe Diana haar regelmatig te slim af was vanwege haar langere ervaring aan het Hof. “Als we bij een diner aankwamen, rende ze als een gazelle als eerste naar binnen. Dan kon zij met de jonge mensen praten en zat ik met de oude mensen opgescheept.” Door hun vriendschap ontstaat er ook tussen de prinsen William en Harry en de prinsessen Beatrice en Eugenie een goede band. Die duurt ook nu nog voort; Eugenie is bijvoorbeeld nog op goede voet met neef Harry sinds zijn vertrek uit het Verenigd Koninkrijk. “Diana was een van de slimste mensen die ik heb gekend; en niemand maakte me aan het lachen zoalszij”, vertelt Sarah later.

Competitie

De vriendschap tussen Di en Fergie is sterk, maar is niet altijd bestand tegen de druk van het paleisleven en de grote media-aandacht die de twee trekken. De media vergelijken de twee constant: wie kleedt zich het best, wie gedraagt zich het koninklijkst, wie trekt de meeste aandacht van het publiek? Het heeft effect op de relatie tussen Diana en Sarah, het zorgt van tijd tot tijd voor jaloezie. Diana pakt als toekomstig koningin het grootste gedeelte van de schijnwerpers, maar ze kijkt jaloers toe hoe Sarah juist beter haar draai binnen de familie lijkt te vinden. Ze deelt interesses met de Windsors waar Diana niks van moet hebben, zoals paardrijden en jagen. Sarah is spontaner, voor meer dingen in. ‘Was je maar wat meer als Sarah, vrolijker’, zou Charles volgens Diana naar haar hebben geroepen. Sarah daarentegen probeert juist Diana’s verfijndheid te imiteren als ze verwijten krijgt dat ze te amicaal en expressief haar werkbezoeken aflegt. Toch weten de schoonzussen elkaar te vinden als ze elkaar nodig hebben. Sarah leeft praktisch als een alleenstaande moeder doordat Andrew vanwege zijn militaire carrière meer uit dan thuis is. Diana voelt vooral de emotionele afwezigheid van Charles, die met zijn hart bij een ander is.

Een nieuw leven

Als beide huwelijken in zwaar weer komen, kunnen de twee bij elkaar urenlang stoom afblazen over hun echtgenoten. Het zijn Sarah en Andrew die als eersten bekendmaken uit elkaar te gaan. Diana en Charles volgen niet lang daarna. Het is 1992. Onder andere vanwege deze relatiebreuken zal koningin Elizabeth van dat jaar spreken als een ‘annus horribilis’: een vreselijk jaar. Ondanks hun scheidingen, of misschien wel juist dankzij, blijven Diana en Sarah close. Ze gaan als single ladies met de kinderen op vakantie naar Zuid-Frankrijk en zien elkaar regelmatig voor de afternoon tea. Beiden onderzoeken hoe ze hun levens na hun huwelijk willen vormgeven.

Sarah gaat door

Fast forward naar 2023. Inmiddels heeft de geschiedenis ons geleerd dat het Diana niet gegund is een nieuw leven op te bouwen. Van Sarah weten we dat ze altijd een goed contact heeft gehouden met ex-man Andrew, en dat ze uiteindelijk zelfs weer als vrienden zijn gaan samenwonen. Sarah probeert een tijdje in het verlengde van haar koninklijke taken haar werk voort te zetten, maar dat verloopt niet zo succesvol. Meer succes heeft haar schrijfwerk; anno 2023 heeft Sarah naam gemaakt als auteur. Ze schrijft goed verkopende kinderboeken en dit jaar bracht ze haar tweede historische roman uit, gebaseerd op het verhaal van haar voorouders. In de promotie-interviews blikt ze niet alleen terug op de fijne momenten in haar vriendschap met Diana, maar stelt ze zich ook voor hoe Diana vandaag een geweldige grootmoeder zou zijn. “Ik zou stevige oma-competitie aan haar hebben gehad, ze zou winnen met hardloopwedstrijdjes. Ze zou heel trots zijn geweest op haar kinderen en kleinkinderen.”

Einde van een vriendschap

In de loop der jaren heeft Sarah af en toe al teruggeblikt op het dramatische einde van haar vriendschap met Diana. In 1996 brengt Sarah een autobiografie uit. Hoewel Diana haar vriendin vraagt haar te sparen, schrijft Sarah dat ze van Diana schoenen kreeg die haar wratten bezorgden. Diana is hier naar verluidt niet van gediend en verbreekt het contact. We zullen van Diana nooit horen wat er nou precies is voorgevallen. Sarah zegt jaren later dat ze niet weet wat het precies is waarom Diana de deur in het jaar voor haar overlijden dicht houdt. “Ik heb de reden nooit geweten, behalve dat als Diana eenmaal iets in haar hoofd kreeg…”, vertelt ze in 2007 aan de Britse Harper’s Bazaar. “Ik probeerde het, schreef brieven, denkend dat wat er ook gebeurde er niet toe deed, laten we het uitzoeken. En ik wist dat ze terug zou komen. Sterker nog, de dag voordat ze stierf belde ze een vriend van mij en zei: “Waar is die Red? Ik wil met haar praten.”