Koningin Elizabeth zou onlangs hebben geïnformeerd of ze een premier kan ontslaan. Aanleiding was volgens Engelse media de ongebruikelijk lange schorsing van het parlement waarvoor Boris Johnson toestemming vroeg aan Elizabeth. Het Britse Hooggerechtshof oordeelde vorige week dat de schorsing, die Elizabeth goedkeurde, onwettig was.
Johnson misleidde Elizabeth door om een schorsing van vijf weken te vragen. De premier zou niet de waarheid hebben verteld over het waarom van de lange schorsing. Johnson zou het parlement zo veel mogelijk uit willen schakelen in aanloop naar de door hem aangekondigde brexit op 31 oktober. Al snel werd Johnson beschuldigd van het misleiden van de koningin, iets wat hij zelf tegensprak. Inmiddels zou de premier zijn excuses hebben aangeboden aan de 93-jarige vorstin.
Elizabeth, die sinds haar aantreden in 1952 met veertien Britse premiers heeft gewerkt, zou volgens anonieme bronnen niet zelf hebben willen ingrijpen, maar enkel willen weten wat haar staatsrechtelijke positie is. Het Verenigd Koninkrijk heeft geen grondwet, veel verloopt volgens allerlei andere geschreven en ongeschreven regels. De koningin zou zich daarom tot raadgevers hebben gewend met de vraag wat ze als vorstin kan doen om een premier te ontslaan.
Het fundament van het stelsel is dat de vorst nog steeds de macht heeft om te regeren, maar dat die dat niet meer zelf doet. Sinds de 18e eeuw doen regering en parlement dat voor hem of haar. De vorst kan in de praktijk geen initiatief meer nemen en handelt enkel op aanwijzingen van premier en regering. Maar “in een zeer ernstige constitutionele crisis”, kan hier toch van worden afgeweken, zo bevestigde in 2003 nog een speciale commissie van het Lagerhuis.
