De laatste Duitse keizer Wilhelm II (1859-1941), die precies 160 jaar geleden het levenslicht zag, benadrukte graag zijn Oranje-bloed. Stamde hij niet af van de oudste dochter van Frederik Hendrik? In 1890 was koning Willem III, als laatste mannelijke telg uit het Huis Oranje-Nassau, overleden. Wilhelmina, zijn enige dochter en troonopvolger, moest zich laten welgevallen dat Wilhelm II aan de andere kant van de oostgrens zich ernstig met haar bemoeide.
Uitgemaakte zaak
Eens zou Wilhelmina trouwen, en internationale politiek was vorstenpolitiek. Door gearrangeerde echtelijke verbintenissen werden landen aan elkaar verbonden en wisten vorsten zich bij internationale conflicten zeker van steun van aangetrouwde vorstenfamilies. Dat Wilhelmina zou trouwen met een prins uit het Pruisische Huis was voor Wilhelm II een uitgemaakte zaak. Het was dus even slikken toen Emma en Wilhelmina kozen voor een eenvoudige hertog uit Mecklenburg. Enfin, moet de weer tot zinnen gebrachte keizer hebben gemeend: uiteindelijk is Heinrich toch een Duitser.
Koningin Wilhelmina met prins Hendrik.
Ook na het huwelijk van de koningin bleef de keizer hameren op de vriendschap tussen de beide naties. Regelmatig legden beide hoven bezoeken aan elkaar af. In december 1907 deed de keizer op doorreis van Londen naar Berlijn onze hoofdstad Amsterdam aan. Een bliksembezoek met de allure van een staatsbezoek! Tijdens het galadiner op het Paleis op de Dam was de grote, hoefijzervormige tafel overladen met zilveren en gouden tafelstukken en met een veelheid aan lelietjes-vandalen, die voor de lievelingsbloem van de keizer doorgingen. Wilhelmina’s dame du palais beschreef in haar dagboek de binnenkomst van de vorsten in de Burgerzaal: ‘De Koningin gearmd met den Keizer, die er o, zoo oud en afgeleefd uitzag naast die frissche roze, blozende, vroolijk kijkende Majesteit.’
De Koningin gearmd met den Keizer, die er o, zoo oud en afgeleefd uitzag naast die frissche roze, blozende, vroolijk kijkende Majesteit.”
De keizer, die vanwege zijn verlamde linkerarm niet met mes en vork kon eten, zal zeker gebruik hebben gemaakt van zijn ‘Kaisergabel’ (een fraai bewerkte zilveren mes-en-vork inéén), die hij heel behendig hanteerde met zijn rechterhand. Wilhelm II ontmoette tijdens zijn leven de Oranjes herhaaldelijk. Regelmatig zagen zij elkaar op familiefeesten, zoals in Berlijn bij het huwelijk van prins Hendrik (‘de Zeevaarder’) in 1878, of in Weimar, bij de viering van het gouden huwelijk van Wilhelmina’s tante Sophie van Saksen-Weimar-Eisenach in 1892. Ook bezochten zij elkaar tijdens vakantiereizen.
Ontmoeting in Cannes
Wilhelm II en koningin Emma hadden elkaar als jongelui al ontmoet aan de Franse zuidkust. In 1869 brachten zij met hun families in Cannes de winter door. In 1874 en 1876 verbleef Wilhelm als jonge prins in Den Haag en Scheveningen, waar hij koning Willem III en koningin Sophie ontmoette. Op Paleis Het Loo, de zomerresidentie van de Oranjes, is de keizer nooit geweest. Dit in tegenstelling tot zijn Pruisische voorganger Frederik de Grote, die zijn lievelingsnichtje Wilhelmina, getrouwd met stadhouder Willem V, in 1768 op Het Loo opzocht. Wilhelms vader, de latere keizer Frederik III, was als kroonprins van Pruisen op Het Loo ontvangen, en ook Wilhelms echtgenote, keizerin Auguste Victoria, is op bezoek geweest.
Keizer Wilhelm II met zijn echtgenote Auguste Victoria.
Warme ontvangst in Nederland
Op 20 november 1907, kort voor het galadiner met de lelietjes- van-dalen in Amsterdam, kwam de keizerin met het koninklijk jacht Hohenzollern in de haven van IJmuiden aan. De keizerlijke trein bracht haar via Amsterdam naar Amersfoort, waar prins Hendrik instapte. Op het perron van het station van Apeldoorn wachtte de koningin met haar grootmeesteres onder een baldakijn. Na de verwelkoming reden de open rijtuigen in matige draf door Apeldoorn naar Paleis Het Loo, waar koningin Emma, de hofmaarschalk, de intendant en enkele andere leden van de hofhouding het gezelschap in de Vestibule opwachtten. Vanaf het paleisdak wapperden de koninklijke en de keizerlijke standaard gebroederlijk naast elkaar. In Wilhelmina’s zitkamer werd een intiem déjeuner genuttigd. Daarna werd een rijtoer gemaakt door het paleispark en de bossen van Hoog-Soeren.
’s Avonds was er wat meer staatsie tijdens het galadiner dat koningin Wilhelmina in de koninklijke eetzaal aanbood. De keizerin zat genoeglijk tussen de beide koninginnen en tegenover de minister van Buitenlandse Zaken, de Duitse gezant en leden van de hofhouding. ’s Avonds bracht het koninklijk paar de keizerin en haar gevolg weer terug naar het station, ditmaal in gesloten rijtuigen. Op het perron, vóór het salonrijtuig, namen zij afscheid, de keizerin gekleed in een met bont afgezette, witte sortie en een diadeem van diamanten. Kom daar nu nog maar eens om, in Apeldoorn: vorstinnen in wit bont met schitterende diademen…
Toenmalig prinses Juliana, met rechts op de foto Wilhelm II in 1938.
