Het is zaterdag precies honderd jaar geleden dat de Duits keizer en koning van Pruisen, Wilhelm II, bij Eijsden de Nederlandse grens overstak en asiel aanvroeg. En hoewel uit nieuw geschiedkundig onderzoek zou blijken dat zijn vlucht voor Den Haag niet geheel als een verrassing kwam, was er een dag van druk overleg voor nodig alvorens Wilhelm en zijn begeleiders toestemming kregen om verder te reizen.
De keizer, die in het Duitse militaire hoofdkwartier in het bezette Belgische Spa verbleef, koos voor ballingschap nadat hem duidelijk was geworden dat de oorlog verloren was en in Berlijn geen plek meer was voor hem of voor de monarchie. Overal in het uit talrijke vorstendommen bestaande Duitse rijk rolden de kronen over straat, nadat in 1917 in Rusland al een einde was gekomen aan het bewind van de tsaren. Ook in de dubbelmonarchie Oostenrijk-Hongarije wankelde de troon van keizer-koning Karl.
Wilhelm stapte op de avond van 9 november op het station van Spa in de keizerlijke trein, maar die mocht van hem niet vertrekken. Pas in de ochtend van de volgende dag ging het richting het neutrale Nederland. Maar al na korte tijd werd halt gehouden. De keizer ging per auto verder, omdat er vrees was dat de trein door muitende troepen in bijvoorbeeld Luik zou worden tegengehouden. Het was dan ook per auto dat Wilhelm II bij het krieken van de dag bij de grens in Eijsden arriveerde. De nagestuurde trein volgde later, ongedeerd.
Doorn
Eén van de problemen die naast het formele besluit om de keizer en zijn gevolg toe te laten die dag moest worden opgelost, was waar de onder meer door Amerika, België, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk voor berechting gezochte Wilhelm te huisvesten. Dat moest in elk geval buiten de grensstreek zijn en liefst op een goed verdedigbare plek. Kasteel Amerongen leek bijzonder geschikt, maar eigenaar graaf Godard van Aldenburg Bentinck liet zich niet meteen overhalen door de Utrechtse commissaris van de koningin.
Uiteindelijk stemde hij toch toe. Het was maar voor een paar dagen en hij had de keizerlijke familie eerder al eens ontmoet. Op 11 november, de dag van de wapenstilstand die het einde van de Eerste Wereldoorlog betekende, reed de keizerlijke trein van Eijsden naar Maarn, waar het gezelschap aan het einde van de middag overstapte in auto’s voor het laatste stukje naar Kasteel Amerongen. De Duitse kroonprins Wilhelm kwam ook naar Nederland, waar hij werd geïnterneerd op het eiland Wieringen.
Het verblijf van de keizer in Amerongen, waar hij op 28 november 1918 zijn troonsafstand tekende, duurde uiteindelijk achttien maanden. In mei 1920 verhuisde Wilhelm naar Doorn, waar hij in 1941 overleed. In het kasteel is tot en met 2 december nog een kleine tentoonstelling gewijd aan het verblijf van Wilhelm, onder het veelzeggende motto ‘Help de keizer komt!’
