Als de Zweedse Sofia Hellqvist op 13 juni 2015 in het huwelijk treedt met haar prins Carl Philip, piept op haar rug boven haar bruidsjapon een tatoeage van een zon uit. Uitzonderlijk wellicht dat een koninklijke bruid een tatoeage laat zien, maar tatoeages en royals gaan al langer samen. Zelfs keizerin Sisi van Oostenrijk had er eentje: om haar liefde voor de zee tot uitdrukking te brengen had ze een klein anker op haar schouder laten zetten.
Prinses Sofia verbergt haar tattoo niet. Niet onder haar bruidsjurk en ook niet onder een mooie galajurk.
Geen globetrotter zonder tatoeage
Hoewel de kunst van het tatoeëren al duizenden jaren oud is, wordt het pas in de late 19de eeuw populair onder de edelen in Europa. Britse zeelui zijn dan in aanraking gekomen met andere culturen en hebben de kunstvorm ontdekt bij de Polynesiërs en de oorspronkelijke bewoners van Amerika. Als bewijs en souvenir van hun verre reizen laten ze daar tatoeages zetten, die ze bij terugkomst in Europa trots laten zien. In eerste instantie zijn tatoeages vooral populair onder zeelieden, prostituees en bewoners van gevangenissen, maar vanaf eind 19de eeuw nemen leden van koninklijke families en de adel de gewoonte over. Als reiziger naar verre landen kun je eigenlijk niet met goed fatsoen zónder tatoeage thuiskomen. Onder anderen de Duitse keizer Wilhelm II, koning Alexander van Joegoslavië en tsaar Nicolaas II van Rusland hadden tatoeages. De latere Britse koning Edward VII vertrok rond zijn twintigste naar Jeruzalem en liet daar het Kruis van Jeruzalem op zijn onderarm zetten. Iets waar zijn moeder, koningin Victoria, niet echt blij mee was. Dit motief, bestaande uit een groot kruis met daaromheen vier kleine kruizen, staat symbool voor het koninkrijk Jeruzalem en is ook het insigne van de Orde van het Heilige Graf van Jeruzalem.
Het zetten van tatoeages werd steeds populairder en in 1882 lieten Edwards zonen, de jonggestorven troonopvolger prins Albert en prins George, de latere koning George V, in Japan een draak op hun arm tatoeëren, het symbool voor kracht en wijsheid. De broers lieten het niet bij een plaatje en gingen op weg naar huis langs Jeruzalem om zich ook daar te laten tatoeëren. In een brief schreef George later: ‘Wij zijn getatoeëerd door de oude man die ook vader tatoeëerde en hebben hetzelfde laten zetten: het Kruis van Jeruzalem. Vraag vader om zijn arm te laten zien.’
Draken & pinguïns in Denemarken
Veel tatoeages van royals hebben te maken met religie en status, en daarnaast zijn familiewapens geliefd. De Deense koning Frederik IX, vader van de huidige koningin Margrethe, had verschillende tatoeages die hem aan zijn marinetijd deden herinneren. Op zijn borst had Frederik bovendien een grote tatoeage van een draak en ook op zijn armen stonden beeltenissen van draken en vogels. In het openbaar toonde Frederik de tatoeages niet, hij zorgde er altijd voor dat de versieringen netjes bedekt waren tijdens officiële gelegenheden.
Zijn kleinzoon kroonprins Frederik is – op wat kleinere schaal – in zijn voetsporen getreden. De oudste zoon van koningin Margrethe heeft twee tatoeages met herinneringen: een haai op zijn kuit (een verwijzing naar zijn tijd als duiker bij de marine) en een pinguïn op een bovenarm (verwijzend naar zijn bijnaam in die periode). Frederik is bijzonder trots op deze periode in zijn leven.
Bij kortebroekenweer is de haaientattoo van kroonprins Frederik zichtbaar. Bij officiële gelegenheden bedekt de Deense prins de versierselen.
Het Vlaamse tv-programma Royalty ontdekte onlangs dat de grootvader van de Belgische koning Filip, Leopold III, ook een tattoo had. Hij liet een anker op zijn onderarm zetten, nadat hij een lange zeereis had gemaakt. Dit was onbekend, omdat de koning zijn armen altijd goed bedekte. Zo zijn er meer royals die hun tatoeages niet laten zien. Prinses Tessy van Luxemburg bijvoorbeeld heeft naar verluidt tattoos die verwijzen naar haar militaire carrière, maar ze zijn nog nooit in het openbaar gezien. Prinses Sofia van Zweden doet minder geheimzinnig en draagt haar tatoeages. Behalve de zon onderaan haar nek heeft Sofia ook nog een vlinder op haar zij en zou een tattoo op haar rechterarm hebben laten verwijderen. Ook Chris O’Neill, de man van prinses Madeleine, heeft een tatoeage: op zijn bovenarm. Hoe die eruit ziet, is niet bekend.
Wild Child Stéphanie
Prinses Grace van Monaco noemde haar altijd al ‘the wild child’ en die bijnaam kreeg prinses Stéphanie niet voor niets. Bij haar ooit wat wilde levensstijl hoorden wat haar betreft tattoos en die heeft ze dan ook volop. Zo heeft de Monegaskische prinses een ring getatoeëerd rondom haar ringvinger en een armbandje met een zonnetje rondom haar pols. Op haar voeten heeft Stephanie twee dolfijnen en op haar rug prijkt een langerekte S-vormige tatoeage van een slangachtige liaan. Verder heeft de prinses nog tatoeages op haar onderrug, buik en heup. Ook haar kinderen Louis en Pauline hebben ieder een tatoeage en haar neef Andrea Casiraghi heeft er inmiddels drie.
Stephanie van Monaco tijdens het Rode Kruis Gala met haar getatoeëerde armband duidelijk zichtbaar .
Tattoos bij de Nederlandse royals
Ook de Nederlandse koninklijke familie heeft enkele tattoo-dragers. Prins Bernhard sr. liet in Afrika een gestileerde esculaap op zijn arm zetten. Het is een oorspronkelijk Grieks symbool van genezing en is dan ook zeer toepasselijk voor de prins: hij had op dat moment al de nodige medische ingrepen achter de rug. Kleindochter Juliana Guillermo koos ook voor een bekend symbool uit de klassieke wereld: de ankh. Net boven haar linkerenkel draagt de dochter van prinses Christina dit oorspronkelijk Egyptische teken, dat staat voor ‘leven’. En die bescheiden tatoeage met de mooie betekenis draagt ze – zichtbaar voor iedereen – met trots.
De tattoo van prins Bernhard staat symbool voor genezing, toepasselijk in een tijd dat de prins vele ingrepen onderging.
> Wil je meer weten over vintage Oranje-juwelen? Wij vertellen je meer.
