Koning Felipe wacht donderdag ongetwijfeld met ingehouden adem op de uitslag van de regionale parlementsverkiezingen in Catalonië. De centrale regering in Madrid heeft die stembusgang afgedwongen na het illegale referendum in oktober over onafhankelijkheid en het voornemen van de regioregering om zich los te maken van Spanje.
De uitslag kan bepalen welke richting Catalonië opgaat, al lieten de laatste peilingen zien dat voorstanders van zelfstandigheid en tegenstanders elkaar min of meer in evenwicht houden. Het onafhankelijkheidskamp is daarnaast ook onderling verdeeld zodat de vorming van een nieuwe deelstaatregering wel eens onmogelijk kan blijken waardoor nieuwe verkiezingen nodig zijn, aldus een analyse donderdag van het Spaanse dagblad El País.
Felipe heeft in oktober in een televisietoespraak het onafhankelijkheidsstreven scherp veroordeeld. In de rest van Spanje kreeg hij daarvoor veel bijval. “Hij is geslaagd voor het examen, hij is écht koning van Spanje”, zo tekende het deze week uitgekomen maandblad Vanity Fair op in een uitgebreid portret van Felipe naar aanleiding van zijn vijftigste verjaardag eind januari. In Catalonië ondersteunde hij degenen die bij Spanje willen blijven, terwijl de separatisten vergeefs wachtten op verzoenende woorden of enig begrip.
Volgens deskundigen hield de koning vast aan zijn grondwettelijke eed en zijn opdracht om de eenheid van Spanje te bewaren. De Catalaanse regering handelde in strijd met die grondwet, die afscheiding nu eenmaal niet toestaat. Felipe kon ook niet anders, al zou hij hebben gewild. Wellicht dat hij in zijn kersttoespraak, waar in Spanje nu al naar wordt uitgekeken, zich anders kan opstellen. Maar veel zal afhangen van de uitslag van de verkiezingen van donderdag.
