DEN HAAG – Het staatsbezoek dat de president van de volksrepubliek China op 22 en 23 maart aan ons land brengt, is het eerste inkomend staatsbezoek sinds de troonswisseling vorig jaar. Voor koning Willem-Alexander wordt het bezoek van Xi Jinping en diens echtgenote Peng Liyuan dus het eerste inkomend staatsbezoek sinds hij koning is. In april 1999 vergezelde hij als troonopvolger zijn moeder koningin Beatrix op het staatsbezoek aan China, waar toen president Jiang Zemin aan de macht was.Het komt zelden voor dat een echt staatsbezoek zo laat wordt aangekondigd, maar de visite is pas zeer recent helemaal definitief afgesproken. Het programma staat nog voor een deel in de steigers en kan nog niet compleet worden bekendgemaakt. Wat schrijft het protocol voor bij staatsbezoeken?
Een staatsbezoek is het hoogste bezoek dat internationaal kan worden gebracht, leert een blik op de website van het Koninklijk Huis. Een staatsbezoek heeft als doel de goede relatie tussen landen te bevestigen en verdiepen, het wederzijds begrip te versterken en mogelijkheden tot verdere samenwerking te onderzoeken. Per jaar vinden er veelal vier staatsbezoeken plaats: twee inkomende en twee uitgaande. Gasten overnachten in principe op het Koninklijk Paleis Amsterdam. Een inkomend staatsbezoek bestaat uit een aantal vaste onderdelen. De koning is bij een aantal van deze vaste onderdelen aanwezig. Dat geldt volgens de Rijksvoorlichtingsdienst ook voor andere leden van het Koninklijk Huis, mits hun agenda dat toelaat.
Erewacht
Bij een inkomend staatsbezoek wordt het staatshoofd meestal op de eerste dag ontvangen met militair ceremonieel in Amsterdam. Hij inspecteert de erewacht, legt een krans bij het Nationaal Monument op de Dam en brengt een bezoek aan de burgemeester van de hoofdstad. ’s Avonds biedt de koning op het Koninklijk Paleis Amsterdam een staatsbanket aan, waar beide staatshoofden een toespraak houden.
Voorafgaand aan deze feestelijke maaltijd worden staatsiefoto’s gemaakt, houden beide staatshoofden een toespraak en worden geschenken uitgewisseld. Bij een inkomend staatsbezoek wordt aan het bezoekende staatshoofd vaak de Orde van de Nederlandse Leeuw verleend en aan de echtgenoot of echtgenote het Grootkruis in de Kroonorde van de Huisorde van Oranje. Tijdens een staatsbanket zijn de staatshoofden en gasten gekleed in black tie: de heren in smoking en de dames in korte of lange avondjurk. Het bezoekende staatshoofd zit tijdens het staatsbanket aan de rechterhand van de koning.
Regeringslunch
Op de tweede dag van het staatsbezoek heeft het bezoekende staatshoofd doorgaans een tête-à-tête met de minister-president in Den Haag; dit is een kort samenzijn onder vier ogen. Verder is er een regeringslunch, aangeboden door de minister-president. Daarna kan het bezoekende staatshoofd zijn landgenoten die in Nederland wonen ontmoeten, georganiseerd door de ambassade. Daarnaast biedt het bezoekende staatshoofd ’s avonds een contraprestatie aan. Een contraprestatie bestaat van oudsher uit een staatsbanket, maar wordt tegenwoordig ook vaak ingevuld door bijvoorbeeld een culturele voorstelling.
De derde dag bezoekt het staatshoofd vaak iets karakteristieks voor het land. Dit kan cultureel of economisch van aard zijn. Het staatsbezoek van Xi Jinping blijft echter beperkt tot twee dagen, omdat hij vanaf maandag 24 maart deelneemt aan de nuclaire top in Den Haag.
