Ze kwam, zag en overwon! Maximania vierde hoogtij in Beieren, waar de koning met zijn echtgenote een bezoek bracht. En toch moet met name de koningin een bittere nasmaak hebben, want na de triomftocht van het paar werd ze vervolgens vilein gefileerd. Eerst door de Duitse pers, gevolgd door de Nederlandse media.
Het ging allemaal om de kledingkeuze van de koningin. ‘Wirbel um Máximas Mantel’ (ophef over Máxima’s mantel) kopt Die Welt, Bild spreekt over ‘Máximale verontwaardiging’. Aanleiding is de jas die de koningin draagt. Een duifgrijs ontwerp van Claes Iversen. De media spreken al snel over ‘de hakenkruisjas’.
Ik graaf in mijn geheugen, want ik heb de mantel eerder gezien, van zeer dichtbij ook. Op de eerste dag van het staatsbezoek aan Denemarken droeg de koningin deze jas. Toen roemden de media deze keuze, want hoe toepasselijk: de ontwerper is geboren in Denemarken en heeft nu zijn atelier in Nederland. Maar in Duitsland roept het ontwerp andere associaties op. Het grijs doet denken aan de uniformen van weleer en de versierselen kunnen doen denken aan een hakenkruis. Ik zeg met nadruk kunnen doen denken, want ondanks mijn bovenmatige interesse in de Tweede Wereld Oorlog en mijn Joodse vrienden en familieleden, deed dat het bij mij niet. De geknakte benen van een hakenkruis zijn immers even lang.
‘Ik geloof niet dat wij als Duitsers nu degenen moeten zijn die aanmerkingen hebben op de jas van koningin Máxima’, zei de Beierse minister van Financiën Markus Söder aan het einde van het koninklijk werkbezoek. Maar het kwaad is dan al geschied. We vinden er allemaal iets van! Waar ik ook kom of wie ik ook spreek, dat weekend na Beieren lijkt het wel of ik nergens meer een onschuldig weerpraatje kan maken. Ik vind het vreselijk wanneer mensen aanstoot nemen aan de jas of zich zelfs gekwetst voelen. Toch gaan de opmerkingen niet veel verder dan: ‘Ze, of haar kamenier, had het moeten zien’ of ‘de koning had zijn vrouw er op kunnen wijzen.’
Waar is waar, ik ben geneigd het voor de koningin op te nemen. Ik vind het vervelend dat ze zo heftig wordt afgerekend op haar kleding, ze is geen Barbiepop! Ze heeft een verpletterende indruk gemaakt in Duitsland, opnieuw, want bij onze oosterburen lijken ze vaak nog doller op onze koningin dan in het soms wel erg nuchtere Nederland. Bovendien weet ik zeker dat ook zij geen belletje heeft horen rinkelen toen ze de mantel zag. De versierselen zijn zo opvallend – moertjes, boutjes en inbussleutels – dat de patronen die ze vormen bijna ondergeschikt zijn. Persoonlijk was ik niet erg gecharmeerd van de mantel. Erg grijs en met de ornamenten deed het mij bijna middeleeuws aan. Het vakmanschap spat wel van de creatie af.
Couturier Claes Iversen stelde een officiële verklaring op: ‘Het is vanzelfsprekend nooit mijn bedoeling geweest om de gesuggereerde referentie te maken. Het borduur is gecreëerd vanuit de gedachte om met onconventionele borduurmaterialen een klassiek geometrisch ornament vorm te geven.’
Ons koningspaar gaat voor perfectie en deze jas voldoet in de huidige vorm niet meer aan hun hoge lat. Spijtig, want er is hard aan gewerkt. Spijtig, want de koningin straalde erin.