Opnieuw werd ik onlangs geraakt door een project van het Oranje Fonds. Want de projecten zijn weliswaar kleinschalig, het effect is groot. Onlangs was ik uitgenodigd om aanwezig te zijn bij een bezoek van de koning aan een van deze projecten. Een voorrecht, want het was niet aangekondigd en slechts enkele mensen mochten het bezoek bijwonen, zodat de koning in alle intimiteit van kleinschaligheid meer te weten kon komen over het project. Tientallen fotografen en journalisten zouden dit kunnen verstoren.
Bij dit project worden senioren aan studenten gekoppeld, en samen brengen ze tijd door, ondernemen ze activiteiten en leren ze van elkaar. De oudere kan bijvoorbeeld vertellen over het verleden van de stad die zij delen, de jongere kan de oudere helpen bij het ondernemen van activiteiten en het vergroten van de sociale omgeving in de strijd tegen eenzaamheid. De koning vertelde zelf ook enige tijd opgetrokken te zijn met ouderen, toen hij op kostschool zat in Wales. En natuurlijk maakte hij koningin Juliana en prins Bernhard tot op hoge leeftijd mee.
Ik weet uit ervaring hoe verrijkend dergelijke contacten kunnen zijn. Toen ik als 19-jarige mijn Europese studie onderbrak om me aan te melden op de Academie voor de Journalistiek ben ik in de tussentijd gaan werken voor Thuiszorg in Den Haag. De bedoeling was, dat ik de veelal oudere cliënten zou helpen met het huishouden, maar gezelschap was eerder gewenst. Of, zoals een deftige dame me uitlegde: ‘Gelukkig ga je studeren, want het huishouden is niet je grootste talent.’ Bij haar genoot ik van mijn eerste high tea, terwijl ik luisterde naar haar verhalen over Nederlands-Indië en de verschrikkingen van het Jappenkamp. We luisterden naar Wim Kan en ik troostte haar wanneer haar herinneringen het wonnen van de realiteit. Meneer Hendriks leefde al lang in het verleden en weigerde mij iedere keer opnieuw de toegang. Wanneer ik hem uitlegde dat we volgens afspraak zouden walsen, ging de deur open om vervolgens op de klanken van Strauss door zijn woonkamer te zwieren. Natuurlijk maakte ik ook tijd om zijn huis leefbaar en gezellig te houden, maar de dierbaarste herinneringen zitten in het contact.
Dat is wat ik ook zie bij zo’n werkbezoek van de koning. Met een kop koffie en een koekje in de hand een echt gesprek kunnen voeren. Een gesprek waarbij je soms kippenvel krijgt. Ouderen die de koning vertellen dat de muren op hen afkwamen en dat zij dankzij de studenten weer zin hebben in morgen. Een oudere die in financieel zwaar weer verkeert en dankzij de creativiteit van de student nu op de computer leuke gratis uitstapjes kan vinden. Sindsdien woont hij orgelconcerten en andere activiteiten bij.
De komst van de koning is voor hen een bekroning op de stap die ze eerder hebben gezet: het lef hebben om deel te nemen aan dit project. ‘Hij is heel gewoon voor zo’n bekend persoon’, zei een deelnemende oudere me. En gewoon zit hem dan in het oprecht luisteren, het oprechte contact. Ik hoop dat er nog heel veel mensen ‘heel gewoon’ zullen zijn voor elkaar. Dat de intentie van de koning als een olievlek zal werken. Dat we tijd hebben om écht te luisteren: naar jong en naar oud. Want dat is wat de koning als geen ander kan!
