De Nederlandse koninklijke familie is op de Caribische eilanden enorm populair. Dat zal ook voor prinses Amalia – die eind januari haar eerste bezoek aan de eilanden brengt – gelden, zo denkt Gert Oostindie, emeritus hoogleraar koloniale en postkoloniale geschiedenis aan de Universiteit Leiden. Toch zullen de eilandbewoners het bezoek naar verwachting ook aangrijpen om problemen aan te kaarten.
De 19-jarige prinses brengt van 27 januari tot en met 9 februari samen met koning Willem-Alexander en koningin Máxima een bezoek aan het Caribische deel van het Koninkrijk: Bonaire, Aruba, Curaçao, Sint Maarten, Sint Eustatius en Saba. Het bezoek is voor de troonopvolgster bedoeld als kennismaking met de eilanden, zoals haar vader Willem-Alexander dat op die leeftijd ook deed.
Bewoners van de eilanden hebben het over het algemeen niet zo op Nederlandse politici, aldus Oostindie. Die zouden volgens de eilandbewoner niet genoeg omkijken naar de eilanden. “Maar het koninklijk huis vinden ze over het algemeen des te mooier. De Oranjes dragen de eilanden een enorm warm hart toe en ze komen of kwamen graag in het Caribisch gebied.” Dat begon bij koningin Juliana en koningin Beatrix. Zo bracht laatstgenoemde eind vorige eeuw een bezoek aan de eilanden toen orkaan Lenny losbarstte, waar ze slachtoffers en getroffen gebied bezocht. De toenmalige koningin, die een grote liefde voor de Caribische eilanden heeft, oogstte veel lof met het bezoek. “Zonder enige twijfel is het bezoek ook bedoeld om die liefde voor de eilanden ook aan Amalia over te dragen.”
Toch verwacht Oostindie ook dat de locals het bezoek zullen aangrijpen om hun problemen te delen. “Ieder eiland heeft problemen, zoals het toerisme en de natuur die daar door wordt geraakt, het klimaat en het steeds duurder wordende leven. De bewoners hebben het gevoel dat ze hun eiland verliezen aan toeristen met weinig respect. Veel mensen op de eilanden denken dat de koning grote politieke macht heeft en daarbij actief kan helpen.” Oostindie denkt daarom dat er zeker mensen zullen zijn die hun verhaal en problemen willen delen. “Dit is hét moment om de Oranjes te laten luisteren.”
Oostindie verwacht echter geen heftige protesten zoals op Prinsjesdag, toen de Oranjes luidkeels werden uitgejoeld door demonstranten. Ook niet als gevolg van de slavernij-excuses die premier Rutte in december maakte namens de regering, en dus namens de koning. “Hij loopt er niet omheen, dat is positief”, zegt Oostindie, onder meer verwijzend naar het onderzoek naar de rol van de Oranjes in het slavernijverleden waar hij zelf hoofdonderzoeker van is. “Het is zeker niet de bedoeling dat het bezoek alleen maar de mooie dingen van de eilanden laat zien. Er zijn daar allerlei problemen en er zijn vast mensen die dat duidelijk willen maken.”
