Minister Franc Weerwind (Rechtsbescherming) bevestigt dat het kabinet excuses gaat maken voor het slavernijverleden. De minister vindt het “een groots moment en een mooi moment” dat het kabinet dit nu eindelijk gaat doen. Of koning Willem-Alexander deze excuses gaat maken, laat hij in het midden.
Het is de eerste officiële bevestiging vanuit het kabinet dat het excuses gaat maken. Eerder hebben onder meer de gemeenten Amsterdam, Utrecht, Rotterdam, De Nederlandsche Bank en de provincie Noord-Holland excuses aangeboden voor hun rol in het slavernijverleden. De gemeente Middelburg wil dat op een later moment doen.
Waar het kabinet excuses gaat aanbieden en wie dat gaat doen wordt vrijdag in de ministerraad besproken, blijkt uit de woorden van Weerwind. “We gaan nu de ministerraad in. Ik weet zeker dat de ministerraad daar een wijs besluit over gaat nemen.” De minister benadrukt dat het een belangrijk besluit is. “Wanneer je uitspreekt dat je een gedeeld verleden hebt, kun je ook de pagina openen naar een gedeelde toekomst. Dat doe je samen en dat doe je door deze uitspraak te doen.”
Meerdere gezaghebbende stemmen in het slavernijdebat stelden dinsdag dat de excuses minder waarde hebben als premier Mark Rutte deze maakt namens het kabinet. “Kabinetten komen en kabinetten gaan”, aldus Rabin Baldewsingh, de Nationaal Coördinator Racisme en Discriminatie die het kabinet heeft aangesteld. “De koning vertegenwoordigt als staatshoofd iedereen in Nederland. Het is een belangrijk gebaar dat de excuses niet namens de regering komen, dus een paar ministers, maar namens iedereen in dit land. Alleen dan kunnen we als land tot heling komen.”
Ook het Nationaal instituut Nederlands slavernijverleden en erfenis (NiNsee) vindt dat niet premier Mark Rutte maar koning Willem-Alexander namens Nederland excuses zou moeten maken voor het Nederlandse slavernijverleden. “De koning is het hoogste orgaan, die kan op die manier een verbindende rol spelen”, stelt voorzitter Linda Nooitmeer. “En als je kijkt naar de geschiedenis, onder wiens bewind het systeem destijds werd ingevoerd, is dat terug te voeren tot het koningshuis. De symbolische waarde van de koning die excuses maakt namens de Nederlandse staat is heel groot. Ik zou het fijn vinden, want het geeft ook ruimte om dit te depolitiseren.”
