De Noorse koning Harald (83) markeert zondag zijn dertigjarig regeringsjubileum. Dat is ondanks zijn gevorderde leeftijd en gezondheidsproblemen geen reden om af te treden. “We gaan door tot het bittere einde. Het heeft wel wat, de uitspraak ‘de koning is dood, leve de koning!'”, aldus Harald in een recent verschenen boek.
Pensionering is niks voor hem. “Nee dat doe ik niet. Ik denk dat ik geluk heb. Het is goed om iets te doen te hebben en ik hoop dat wat ik doe zinvol is”, voegde hij eraan toe. “Als je een eed hebt afgelegd in het parlement, geldt die een leven lang.”
De Noorse koning deelt de mening van zijn Scandinavische collega’s. De Deense koningin Margrethe (80) heeft er nooit twijfel over laten bestaan dat aftreden, zoals bijvoorbeeld in Nederland inmiddels gebruikelijk is geworden, niet in haar planning voorkomt. “Ik ga door tot ik dood van de troon val”, is een bekende uitspraak. Ook de Zweedse koning Carl Gustaf (74), wiens twee voorgangers tot voorbij hun negentigste regeerden, maakt geen aanstalten.
Vreugde
In zijn nieuwjaarstoespraak stipte Harald het jubileum kort aan. “In januari zijn we al dertig jaar koning en koningin”, sprak hij ook voor zijn vrouw koningin Sonja (83). “Al die tijd heeft het reizen door Noorwegen en het ontmoeten van mensen ons de grootste vreugde gegeven. We hebben deze bijeenkomsten erg gemist.” Maar dat niet alleen. “De koningin en ik missen net als andere grootouders het knuffelen van onze kinderen en kleinkinderen.” De coronapandemie – het koningspaar heeft afgelopen week de eerste vaccinatie gekregen – beperkte alle mogelijkheden.
Harald kwam op 17 januari 1991 op de troon door het overlijden van zijn vader koning Olav (87). “Hij was het eerste slachtoffer van de Golfoorlog omdat hij tijdens het tv-kijken een hartaanval kreeg”, vertelde Harald vijf jaar geleden over het sterven van zijn vader. De Golfoorlog was net die dag uitgebroken. “Hij was er heilig van overtuigd dat het de Derde Wereldoorlog was die uitbrak en hij wilde er geen deel van uitmaken.”
Grote verantwoordelijkheid
Harald zelf was knap nerveus, zo vertelde hij later. Het was dan ook een grote verantwoordelijkheid. “Ik was een beetje bang. Zo kun je het wel zeggen. Om helemaal eerlijk te zijn, was ik er vrij zeker van dat ik het niet zou redden. Hij was ongelooflijk populair”, aldus Harald in een interview. Daarna is hij echter in zijn rol gegroeid.
Maar waar Harald een voorbeeld voor ogen stond, moest koningin Sonja haar weg vinden. Noorwegen had namelijk al 53 jaar geen koningin meer gehad. Olav was weduwnaar toen hij koning werd en zijn vader Haakon VII was bij zijn dood in 1957 al negentien jaar weduwnaar. Dat ook zij royaal in haar opdracht is geslaagd, maakte de regering bij het zilveren regeringsjubileum duidelijk door heel nadrukkelijk te spreken van het jubileum van koning én koningin. Noorse media hadden het in de aanloop naar zondag dan ook over het dertigjarig regeringsjubileum van het koningspaar.
