De Spaanse koning Felipe staat onder druk van de links-republikeinse regeringspartij Unidas Podemos om zich in zijn kersttoespraak uit te laten over het wangedrag van zijn vader koning Juan Carlos.
“Het minste dat de koning kan doen, is de onwettelijke handelingen veroordelen. Als hij zwijgt, is dat een teken van zwakte en verliest het koningshuis zijn waarde en aanzien”, aldus een van de politieke voormannen van de coalitiepartner van premier Pedro Sánchez. Koning Juan Carlos heeft zelf in 2012 in zijn kerstboodschap nog gezegd dat mensen in een openbare functie zich voorbeeldig moeten gedragen en verantwoording moeten afleggen, als er sprake is van misstanden.
Unidas Podemos is al maanden bezig aan een offensief met als uiteindelijk doel een referendum over het afschaffen van de monarchie en het invoeren van de (derde) republiek. De onthullingen over financiële malversaties, mogelijke omkoping en belastingontduiking door de in 2014 afgetreden koning Juan Carlos, dienen daarbij als breekijzer.
Onderzoeken
De koning-emeritus is nog niet in staat van beschuldiging gesteld, maar er lopen verschillende onderzoeken naar hem. Juan Carlos is begin augustus ook uitgeweken naar Abu Dhabi, om wat minder aandacht te trekken en zijn zoon koning Felipe meer speelruimte te geven.
Unidas Podemos en de verschillende regionale, naar zelfstandigheid strevende partijen in het Spaanse parlement, vinden echter dat Juan Carlos moet terugkeren en zich moet verantwoorden. Ook pleiten ze voor opheffing voor de onschendbaarheid van het staatshoofd, en van de onschendbaarheid die voor Juan Carlos als staatshoofd gold. “Niemand staat boven de wet”, aldus Podemos-leider Pablo Iglesias.
Iglesias heeft de Spanjaarden opgeroepen donderdagavond, wanneer Felipe zijn toespraak heeft gehouden, eens goed na te denken of de republiek niet een veel betere staatsvorm is en of het geen tijd wordt de monarchie in te ruilen.