De regering van het voormalige Himalaya-koninkrijk Nepal heeft gezegd hard te zullen optreden tegen de rechtse Rastriya Prajatantra-partij (RPP) en voorstanders van herstel van de monarchie. Die willen de komende dagen in verschillende steden van het land opnieuw demonstreren. Ze vragen niet alleen om de in 2008 afgezette koning Gyanendra (73) weer op de troon te zetten, maar ook om van het nu seculiere Nepal weer een hindoe-staat te maken.
De oppositie wil zaterdag onder meer de straat op in de hoofdstad Kathmandu. Het gaat overigens niet alleen om het afschaffen van de federale democratische republiek maar ook om het wegwerken van de door de Nepalese Communistische Partij (NCP) geleide regering van premier K.P. Sharma Oli. De premier heeft zich niet erg sterk getoond in de aanpak van onder meer de coronacrisis en al enkele maanden wordt om zijn aftreden geroepen, ook binnen zijn eigen partij waar al langer een strijd om de macht aan de gang is.
De gemiddelde leeftijd van de dertig miljoen Nepali’s is erg jong: 25 jaar. Bijna de helft van de bevolking heeft dan ook geen echte herinnering meer aan de tijd dat het land een koninkrijk was. De RPP denkt echter dat dit een voordeel is omdat er daardoor ook geen herinnering is aan de zwarte bladzijden van de laatste jaren van de monarchie. In juni 2001 slachtte kroonprins Dipendra in een gruwelijk bloedbad een groot deel van zijn familie af, inclusief zijn vader koning Birendra. De kroonprins sloeg daarna de hand aan zichzelf, waardoor zijn oom Gyanendra op de troon kwam.
Macht
Nepal had toen al enkele jaren te maken met een marxistische opstand waartegen verschillende regeringen niet bestand waren. Gyanendra besloot daarom het heft in eigen hand te nemen en alle macht naar zich toe te trekken. Dat ondermijnde zijn positie in binnen- en buitenland. Zo vroegen Nederlandse Tweede Kamerleden in 2006 om prins Willem-Alexander en prinses Máxima te verbieden om de Nepalese koning te ontmoeten bij de viering van het diamanten regeringsjubileum van de Thaise koning Bhumibol.
Gyanendra ging uiteindelijk niet naar Bangkok en wist in 2007 dat zijn dagen als koning waren geteld. In mei 2008 werd Nepal een republiek, maar de roep om herstel van de monarchie is nooit verdwenen. De koning zelf ijvert er niet actief voor, al heeft hij verschillende keren gezegd wel beschikbaar te zijn.