De Spaanse regeringspartij Unidas Podemos wil in het parlement voorstellen indienen om meer transparantie af te dwingen over het koningshuis, de onschendbaarheid van de koning te schrappen, koning-emeritus Juan Carlos van zijn eretitel te ontdoen en toespraken van het staatshoofd te onderwerpen aan voorafgaande goedkeuring door de premier. Dat heeft Jaume Asens, fractievoorzitter van Unidas Podemos, gezegd in een interview met Europa Press.
Unidas Podemos is in de kern een republikeinse partij en Asens vertegenwoordigt daarin het naar zelfstandigheid strevende Catalaanse smaldeel. Maar Unidas zit ook in een coalitie met de socialistische PSOE van premier Pedro Sánchez, die van het schrappen van de monarchie niets wil weten en daarin wordt gesteund door de rechtse oppositiepartijen. De voorstellen van Unidas zorgen dan ook regelmatig voor spanningen binnen de regering.
Asens is van mening dat de onschendbaarheid van de koning moet worden geschrapt. “Het kan niet zo zijn dat de koning in een democratie niet onderworpen is aan de rechtsstaat, de koning kan niet boven de wet staan. Zoals elke burger, moet hij verantwoordelijk zijn voor zijn daden”, aldus Asens. “In geen enkel democratisch land is het denkbaar dat er een staatshoofd is dat carte blanche heeft om ongestraft een misdrijf te plegen en niet te reageren op de rechtbanken, noch voor de onregelmatige commissies die hij heeft ontvangen, noch voor andere, ernstiger misdaden”, stelde de Catalaanse afgevaardigde.
Referendum
In het verlengde daarvan wil hij dat Juan Carlos de koningstitel verliest die door de regering van Mariano Rajoy bij de troonswisseling in 2014 aan hem is verleend. “Hij verdient het niet en het moet worden ingetrokken. Dat is een van de voorstellen die we willen doen.” Asens wenst ook dat koninklijke toespraken eerst instemming krijgen van Moncloa, het kantoor van de premier.
Volgens hem was dat in 2017 toen Felipe de Catalanen kapittelde over hun illegale onafhankelijkheidsreferendum, niet gebeurd. “Het kan niet zo zijn dat de koning toespraken houdt die niet door de regering worden onderschreven”, aldus Asens. In de rede was volgens hem geen sprake van een “staatshoofd dat zijn neutraliteit en onpartijdigheid bewaarde.”
Bescherming
Andere zaken die Unidas Podemos aan wil pakken zijn het schrappen van de wet die beledigen van de koning strafbaar stelt en meer duidelijkheid te krijgen over de uitgaven van, voor en door het koningshuis. “We hebben het recht om elk inkomen, elke uitgave, elke bankrekening, elk salaris, elke commissie van het Koninklijk Huis, en wat het ons kost en hoe het werkt te kennen”, benadrukte Asens.
De Spaanse oppositiepartijen voeren ondertussen de druk op premier Sánchez op om het koningshuis in bescherming te nemen tegen de aanvallen van Unidas Podemos, dat ook al heeft voorgesteld een referendum te houden over de monarchie.
