De koninklijke familie verschijnt dinsdag voor het eerst in 46 jaar niet op Prinsjesdag op een paleisbalkon om het toegestroomde publiek toe te zwaaien. Vanwege de coronamaatregelen is er geen optocht door de straten van Den Haag en is iedereen gevraagd thuis te blijven. Logischer wijze is er dan ook geen balkonscène.
Dat traditionele onderdeel van Prinsjesdag werd voor het laatst geschrapt in 1974. Op dat moment was er een gijzeling aan de gang in de Franse ambassade, net om de hoek van het Binnenhof. Het leek om veiligheidsredenen niet verstandig en ook anderszins niet kies om koningin Juliana met het gebruikelijke feestelijk vertoon naar de Ridderzaal te laten gaan. De rit met de Gouden Koets van het toen in gebruik zijnde Paleis Lange Voorhout werd vervangen door een korte autorit van en naar Huis ten Bosch. Daarmee kwam meteen ook het wuiven naar het publiek te vervallen.
Het zwaaimoment bij terugkeer van het koninklijk gezelschap van het Binnenhof kwam eigenlijk pas vanaf 1953 in zwang bij koningin Juliana. Die koos toen het kleine paleis aan het Lange Voorhout als uitvalsbasis op Prinsjesdag. Zelf immers woonde ze in het midden van het land op paleis Soestdijk en het eerder door haar gebruikte paleis Noordeinde had toen net een andere bestemming gekregen. Voor Juliana hadden haar zowel haar grootmoeder koningin Emma als haar moeder koningin Wilhelmina het Haagse paleisje als winterresidentie gebruikt.
Enorme mensenmassa
Het paleis lag dicht bij het Binnenhof en had als groot voordeel dat het hele Voorhout zich ervoor uitstrekte zodat er ruimte was voor een enorme mensenmassa. Veel meer dan tegenwoordig voor paleis Noordeinde, waar eigenlijk maar een paar honderd mensen zich verzamelen. Paleis Lange Voorhout deed na de troonswisseling in 1980 nog drie jaar dienst als werkpaleis van koningin Beatrix, in afwachting van de restauratie van het weer voor de Oranjes bestemde paleis Noordeinde.
Sinds 1984 verschenen de koninklijke deelnemers aan het Prinsjesdag-spektakel daar op het balkon, in regelmatig wisselende samenstellingen. Koningin Beatrix, prinses Margriet en Pieter van Vollenhoven waren tot 2013 de enigen die nooit ontbraken. In 2001 kwam prinses Laurentien erbij en een jaar later Máxima, terwijl prins Friso na zijn huwelijk in 2003 afviel.
Tegenwoordig is het gezelschap beperkt tot vier personen: het koningspaar en prins Constantijn en prinses Laurentien. De eerste uitbreiding is pas te verwachten in 2022, wanneer prinses Amalia achttien jaar is en haar ouders voor het eerst kan vergezellen.
