Keizer Naruhito krijgt eerder dan verwacht te maken met een nieuwe premier, nu Shinzo Abe vrijdag verrassend bekendmaakte dat hij opstapt om gezondheidsredenen ook al heeft hij eigenlijk nog een jaar te gaan in zijn ambtsperiode. De verwachting is dat de regerende LDP binnen twee maanden een opvolger zal hebben gekozen. Die wordt dan de tweede premier in de vorig jaar mei begonnen regeertijd van Naruhito.
Abe, de langst zittende premier in de Japanse geschiedenis, lijdt aan colitis ulcerosa, een niet-geneesbare inflammatoire darmaandoening, die ook een factor was bij zijn plotselinge ontslag als premier in 2007, waardoor zijn eerste termijn na iets meer dan een jaar eindigde. “Bijna acht jaar lang heb ik mijn chronische ziekte onder controle gehouden, maar in juni bleek de ziekte terug te zijn”, aldus de premier. “Ik heb besloten dat ik mijn baan als premier niet moet voortzetten. Ik moet de ziekte bestrijden en worden behandeld.”
Voor het keizershuis was Shinzo Abe (65) de afgelopen jaren een sleutelfiguur. Hij moest de in 2016 geuite wens tot aftreden van Naruhito’s hoogbejaarde vader keizer Akihito in goede banen leiden en omzetten in wetgeving. Daarna moest onder zijn verantwoordelijkheid de troonswisseling worden voorbereid en uitgevoerd, waarbij Abe in oktober de eerste was die ‘banzai’ mocht roepen bij de officiële troonsbestijging van de nieuwe keizer Naruhito (60).
Abe zag geen kans een ander gevoelig punt betreffende het keizershuis op de rails te zetten. In de lijn van troonopvolging zijn in feite maar twee kandidaten: kroonprins Fumihito (54) en zijn zoon prins Hisahito (13). Dat is een gevaarlijk dunne draad zoals eerder deze week minister van Defensie Taro Kono nog opmerkte. Het was ook Abe duidelijk dat de troonopvolgingsregels moeten veranderen, maar ondanks toezeggingen om er werk van te maken, is er nog niks gebeurd. Dat wordt een taak voor de opvolger van Abe, waarbij ook Kono als kanshebber wordt genoemd.
