Het kan nog wel vijf tot tien jaar duren voordat het Japanse keizershuis gebruik gaat maken van sociale media. Keizer Naruhito (60) is weliswaar modern genoeg om daar het nut van in te zien, maar de almachtige Keizerlijke Hofhouding die alles rond de keizerlijke familie bepaalt en de tradities bewaakt, is vierkant tegen. Dat zegt Shinji Yamashita, een journalist en voormalig lid van de keizerlijke hofhouding, tegen de Japan Times.
Sociale media zoals Instagram, Facebook en Twitter, zoals die bijna dagelijks worden gebruikt door de Europese vorstenhuizen, kunnen de keizer helpen zichtbaar te worden voor het Japanse publiek. In vergelijking met zijn buitenlandse collega’s is de keizer altijd al zeer beperkt in zijn uitstapjes buiten het paleis, maar de coronacrisis heeft van hem bijna een gevangene gemaakt. Afgelopen zaterdag bij de nationale herdenking van het einde van de Tweede Wereldoorlog verscheen Naruhito voor het eerst sinds 14 februari even in het openbaar. Gevreesd wordt dat dit meteen ook zijn laatste optreden was van dit jaar. “De zorg over het feit dat de keizer onzichtbaar is, wordt steeds groter”, aldus Yamashita.
Twee staatsbezoeken zijn uitgesteld, de keizerlijke tuinfeesten zijn geschrapt, de inhuldiging van kroonprins Fumihito is uitgesteld, de Olympische Spelen zijn verschoven, tal van andere plechtigheden en evenementen zijn afgelast, en zelfs de vakantie van het keizerlijk gezin is inmiddels gesneuveld. Het keizerspaar rest niets anders dan af en toe officials uit te nodigen voor een briefing, waarvan het Bureau van de Keizerlijke Hofhouding tegenwoordig wat meer details vrijgeeft dan gebruikelijk. “Om te laten zien dat hij er nog is”, weet professor Kenneth Ruoff. “Heel frustrerend voor Naruhito, die net als zijn ouders graag contact wil met de bevolking.”
Ondenkbaar
Sociale media zouden kunnen helpen om meer van de keizerlijke werkzaamheden te laten zien. “Het is de enige mogelijkheid voor de keizer om dichterbij het volk te komen, zeker in deze tijd”, aldus professor Naotaka Kimizuka. Leden van het Britse koningshuis spreken ook videoboodschappen in, laten zich filmen tijdens Zoom-gesprekken en delen zelfs recepten of favoriete plekjes rond hun huis of in het land. In Japan is dat volgens Yamashita ondenkbaar. In de twaalfde eeuw gebruikten de keizers immers ook geen Instagram, dus waarom zouden ze daar nu mee moeten beginnen?
De keizer mag ook geen mening hebben, en als hij een keer wat zegt of schrijft moet dat van nationaal belang zijn of in tijd van grote nood. De coronacrisis was dat niet: als een van de weinige staatshoofden heeft Naruhito zich de afgelopen maanden niet tot de bevolking gericht. “Dat zou voorbarig zijn. Het virus is redelijk onder controle”, meent Shinji Yamashita. Maar nu meer Japanners gebruik zijn gaan maken van het internet, ziet hij een kans dat het paleis nog wel zal volgen. “Nu of nooit.”
