De terugblik op de viering van zes jaar Koningsdag die de NOS maandag uitzendt, oogt in deze tijd van de coronacrisis met de plicht tot afstand houden en elkaar vooral niet aanraken, als Heimwee TV. De hossende menigten in bijvoorbeeld Zwolle (2016) en Groningen (2018), het eindeloos handen schudden en selfies maken van en met de Oranjes, zijn nu al gedateerd. De beelden van de eerdere edities maken duidelijk dat volgend jaar de draad niet meteen weer kan worden opgepakt zonder een vaccin tegen het longvirus.
De NOS heeft een anderhalf uur durende samenvatting gemaakt van de zes Koningsdagen sinds 2013, toen Willem-Alexander koning werd na het aftreden van zijn moeder koningin Beatrix. De nieuwe koning zocht naar een nieuwe invulling van de nationale feestdag zonder echter de waardevolle elementen van ‘Koninginnedag’ over boord te gooien. In het eerste jaar na zijn aantreden veranderde nog niks: in 2014 werd het vanwege de troonswisseling uitgestelde bezoek aan De Rijp en Amstelveen ingehaald – met Beatrix er ook nog bij.
Dordrecht had in 2015 de primeur van de eerste Koningsdag ‘nieuwe stijl’, waarbij voortaan maar één centrumgemeente werd aangedaan die de eigen regio nadrukkelijk bij de activiteiten moest betrekken. Dat laatste kon met een grote parade waarin de buurgemeenten zich konden presenteren. In de Drechtstad mondde dat uit in een schier eindeloze botenparade die meteen tot de conclusie voerde dat het in volgende jaren anders moest. Drie jaar later in Groningen was de parade verdwenen. Vorig jaar in Amersfoort namen de regiogemeenten deel middels een kennisquiz, waarvoor de koningsdochters naar eigen zeggen flink hadden geleerd.
Unieke kans
De aaneenschakeling van zes Koningsdagen geeft een unieke kans om de verschillen maar vooral de overeenkomsten te zien, en om de prinsessen Amalia, Alexia en Ariane te zien groeien en een groter aandeel in de gebeurtenissen te zien nemen. Het aantal handen dat wordt geschud is fenomenaal, maar de Oranjes lijken er niet moe van te worden. Prins Floris zei eerder deze maand dat dit directe contact met het publiek ook de charme was van Koningsdag. Dat voert dan ook naar de vraag hoe het verder moet als ‘social distancing’ het nieuwe normaal is. Wie met de anderhalve meter norm in gedachten naar de beelden kijkt, beseft dat geen enkel onderdeel gehandhaafd kan blijven.
De uitzending begint maandag na een korte toespraak van koning Willem-Alexander om 10 uur vanuit Huis ten Bosch, waarmee hij beginsein geeft voor de viering van ‘Koningsdag thuis’.
