‘Ik ben geen protocolfetisjist.’ Nu al historische woorden van koning Willem-Alexander uit 2013. Zijn oma koningin Juliana bestempelde etiquette als haar ‘natuurlijke vijand’. Protocol en etiquette zijn dienstbaar, het zijn geschreven en ongeschreven regels die vaststellen wat er gezegd, gedaan en gedragen wordt. In Nederland, onder meer dankzij de opmerking van de koning, geen dwangbuis, maar een leidraad.
In Engeland ligt dat een beetje anders. Althans, als ik de kritiek op de royals hoor, lees of zie. Het land is te klein wanneer Meghan Markle bij haar eerste solo-optreden zelf het portier van de auto achter zich sluit. ‘Schande! De Hertogin van Sussex weet duidelijk niet hoe het heurt!’ Omdat Meghan nu ‘hoog in rang´ is, worden volgens protocol deuren altijd voor haar geopend en achter haar gesloten. Dat geldt voor een autoportier en alle andere deuren.
“In Nederland is het protocol, onder meer dankzij de opmerking van de koning, geen dwangbuis, maar een leidraad.”
Meghan Markle heeft mijn hart al enige tijd geleden gestolen. Ik bewonder haar integratie aan het hof. De snelheid waarin zij is veranderd van een sexy actrice (zo wordt mij door heren ingefluisterd) tot een belangrijk lid van ‘The Firm’, kan alleen maar respect afdwingen. Ik krijg daardoor al snel de neiging het voor haar op te nemen. Maar om toch enigszins objectief naar het voorval te kijken, ben ik te rade gegaan bij niemand minder dan Reinildis van Ditzhuyzen, de Amy Groskamp-Ten Have van nu. Haar Hoe hoort het eigenlijk? – ook wel ‘Dikke Ditz’ genoemd – is hét etiquette-standaardwerk en verscheen onlangs in de 42ste ‘geheel herziene’ editie. Reinildis, we kennen elkaar goed dus mag ik haar volgens de etiquette bij haar voornaam noemen, reageert gelukkig ook mild. Ze vindt de scène aandoenlijk: ‘Het maakt het proces waarin ze zit zichtbaar, en daar is niets op tegen.
“De snelheid waarin zij is veranderd van een sexy actrice tot een een belangrijk lid van ‘The Firm’, kan alleen maar respect afdwingen.”
Etiquette en protocol beogen het menselijk samenzijn soepel en aangenaam te laten verlopen. Dat is het DOEL. Het MIDDEL zijn de regels, waaronder bovengenoemde regel, dat het personeel autodeuren opent en sluit. Maar men moet dit middel niet tot doel verheffen en iemand daarop afrekenen! Want daar waar zij die dag was, verliep alles zeker aangenaam, en daar gaat het om.’
Er is ook een tegenbeweging in deze situatie actief op de diverse media. Zij die geloven dat het zelf dichtslaan van het portier een bewuste daad is. Een daad van emancipatie. Een actie om te tonen dat ze weliswaar hertogin is, maar nog steeds ook een van ons, van het gewone volk. Ik vind dat te ver gezocht. Ik geloof niet dat het jongste lid van de Britse koninklijke familie (nu al, tijdens haar eerste solo-optreden), een daad wil stellen. Ik denk dat ze even vergeten was dat ze nu hoog in rang is en dat een ander dus haar portier sluit. Protocol en etiquette bewegen mee met de tijd, ook aan het hof, maar even het plankje misslaan is geen ramp!
